Afera Stella Maris
Afera Stella Maris to termin medialny odnoszący się do nieprawidłowości związanych z działalnością Wydawnictwa Archidiecezji Gdańskiej „Stella Maris” Sp. z o.o. W 2002 roku ujawniono, że pracownicy oraz członkowie zarządu tego wydawnictwa bezprawnie pozyskiwali zwrot podatku od Skarbu Państwa. Zewnętrzne podmioty zawierały umowy z wydawnictwem powiązanym z kurią gdańską, w ramach których zamówione usługi okazywały się fikcyjne. Wydawnictwo było zwolnione z obowiązku płacenia podatku dochodowego od osób prawnych. W latach 1997–2001, pod pretekstem nieistniejących usług konsultingowych, miało dojść do „wyprania” pieniędzy z dwudziestu spółek na łączną sumę przekraczającą 67 mln zł.
Informacje o Wydawnictwie
Wydawnictwo Stella Maris (z łac. gwiazda morza) od sierpnia 2001 roku funkcjonowało jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o numerze KRS 0000037320, korzystając ze zwolnienia z płacenia podatku dochodowego od osób prawnych, które dotyczyło części przeznaczonej na cele statutowe Kościoła katolickiego.
Podejrzani i zarzuty
Pierwszymi osobami podejrzanymi były osoby zarządzające wydawnictwem, w tym dyrektor oraz były kapelan abpa Tadeusza Gocłowskiego, ksiądz Zbigniew Bryk. Oskarżono ich o wystawianie faktur VAT za fikcyjne usługi konsultingowe i doradcze w latach 1998–2001. Osoby te są podejrzane o nadużycia podatkowe oraz nielegalne przywłaszczanie pieniędzy. Zgodnie z zarzutami prokuratury, oskarżeni wypłacali Wydawnictwu Archidiecezji Gdańskiej Stella Maris pieniądze za usługi, które nie były świadczone, wystawiając za nie fikcyjne faktury. Formalnie środki miały być przeznaczone na cele statutowe Kościoła katolickiego lub zakup papieru, jednak w praktyce wracały one do oskarżonych, po potrąceniu od 8 do 10% prowizji dla wydawnictwa. W gronie głównych podejrzanych znajduje się Jerzy B., były cenzor PRL i właściciel firmy konsultingowej. W celu uregulowania związanych z tym problemów, zgodnie z dekretem, każdy diecezjalny ksiądz będzie zobowiązany do miesięcznego wpłacania 50 zł na specjalne konto.
Postępowanie sądowe
W ramach kilkunastu śledztw dotyczących nieprawidłowości w funkcjonowaniu wydawnictwa Stella Maris, ponad 40 osób usłyszało zarzuty. Proces został podzielony na kilka etapów, a pierwsze akty oskarżenia złożono już w 2004 roku wobec siedmiu oskarżonych. W 2014 roku zapadły wyroki, w większości z zawieszeniem wykonania kar, ale również wydano orzeczenia uniewinniające oraz umorzono postępowanie w niektórych sprawach. 18 stycznia 2019 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku uniewinnił Jerzego Jędykiewicza od zarzutu wyprowadzenia niemal 31 mln zł oraz przestępstwa prania brudnych pieniędzy na kwotę około 14 mln zł, uznając, że zebrane dowody nie były wystarczające do przypisania oskarżonym czynów, jak przedstawiono w akcie oskarżenia.
Przypisy
Bibliografia
- Koniec śledztwa w sprawie Stella Maris [online], Money.pl, 2 stycznia 2008.
- Stella Maris przed sądem [online], TVN24.pl, 18 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-03-26].
- Wojciech W. Czuchnowski, Roman R. Daszczyński, Jak Stella Maris dostała 14 mln [online], Wyborcza.pl, 16 marca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-03-17].