Afera hazardowa – to zajścia związane z ujawnieniem lobbingu politycznego podczas pracy nad nowelizacją ustawy (VI kadencja Sejmu RP) z dnia 29 lipca 1992 r. dotyczącej gier i zakładów wzajemnych. O jej istnieniu poinformowano 1 października 2009 roku po publikacji artykułu Cezarego Gmyza i Grażyny Zawadki w „Rzeczpospolitej”, w którym przedstawiono stenogramy rozmów Zbigniewa Chlebowskiego, szefa klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, z Ryszardem Sobiesiakiem, biznesmenem z branży hazardowej. Nagrania te prawdopodobnie pochodziły z Centralnego Biura Antykorupcyjnego. W dyskusjach uczestniczyli również lobbysta Jan Kosek oraz znajomi Chlebowskiego, którzy pomogli w organizacji spotkań. Zgodnie ze stenogramami, Sobiesiak informował, że rozmawiał również z ministrem sportu i turystyki, Mirosławem Drzewieckim. 7 kwietnia 2011 roku wydano postanowienie o umorzeniu śledztwa dotyczącego afery hazardowej.
Przedmiot afery
Rozmowy koncentrowały się na proponowanym artykule 47a ust. 2 ustawy, który wprowadzał 10% dopłatę na cele sportowe dla kasyn, salonów gier i automatów o niskich wygranych do 31 grudnia 2015 roku. Część tych środków miała zostać przeznaczona na budowę Narodowego Centrum Sportu. Centralne Biuro Antykorupcyjne złożyło zawiadomienie do prokuratora generalnego o „zagrożeniu interesu ekonomicznego Państwa” w kontekście przygotowywania nowelizacji ustawy o grach i zakładach wzajemnych, przewidując możliwe straty budżetowe w wysokości 469 mln zł z powodu wyłączenia automatów o niskich wygranych z dopłat. 2 października na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikowano kalendarium prac Prezesa Rady Ministrów w związku z informacjami o nieprawidłowościach związanych z rządowymi pracami nad zmianą ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych.
Skutki polityczne afery
W następstwie publikacji prasowej z 1 października 2009 roku, Zbigniew Chlebowski został zawieszony w funkcji przewodniczącego klubu parlamentarnego, a 5 października Mirosław Drzewiecki złożył dymisję.
7 października 2009 roku, w związku z aferą hazardową, na dyspozycje premiera oddali się:
- wicepremier i minister spraw wewnętrznych i administracji Grzegorz Schetyna,
- minister sprawiedliwości Andrzej Czuma,
- sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Adam Szejnfeld,
- rzecznik prasowy rządu Paweł Graś,
- sekretarz stanu w KPRM Rafał Grupiński,
- sekretarz stanu w KPRM Sławomir Nowak.
Premier Donald Tusk odwołał również Mariusza Kamińskiego z pozycji szefa CBA. Aferę zakończono przyspieszonym uchwaleniem ustawy hazardowej.
Komisja śledcza
4 listopada 2009 roku Sejm RP podjął decyzję o powołaniu Komisji Śledczej, która miała zbadać przebieg procesu legislacyjnego dotyczącego nowelizacji ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych oraz przepisy wykonawcze dotyczące gier na automatach o niskich wygranych i wideoloterii. Komisja miała również zbadać legalność działań organów administracji rządowej w tym zakresie.
W skład komisji weszli:
- Mirosław Sekuła – Platforma Obywatelska (przewodniczący komisji),
- Bartosz Arłukowicz – Lewica (wiceprzewodniczący komisji),
- Beata Kempa – Prawo i Sprawiedliwość (sekretarz komisji),
- Sławomir Neumann – Platforma Obywatelska (skarbnik komisji),
- Franciszek Stefaniuk – Polskie Stronnictwo Ludowe,
- Jarosław Urbaniak – Platforma Obywatelska,
- Zbigniew Wassermann – Prawo i Sprawiedliwość.
4 grudnia 2009 roku z prac komisji wyłączeni zostali Beata Kempa oraz Zbigniew Wassermann, jednak później zostali przywróceni. Andrzej Dera dołączył do komisji 7 maja 2010 roku, zastępując Zbigniewa Wassermanna, który zginął w katastrofie lotniczej w Smoleńsku.
Opublikowany w lipcu 2010 roku raport Julii Pitery krytycznie ocenił sposób, w jaki ministerstwa prowadziły prace nad ustawą, wykazując liczne naruszenia przepisów Regulaminu pracy Rady Ministrów oraz działania nierzetelne i niecelowe. Choć nie udało się wykazać celowego zacierania procesu legislacyjnego, autorzy uznali, że był on spowolniony i nieprzejrzysty.
Komisja zakończyła swoją działalność w październiku 2010 roku.
Przypisy