Afekt
Afekt (z łac. affectus) to zjawisko, które polega na obserwowanej przez badacza ekspresji emocji. Warto zauważyć, że ta ekspresja nie zawsze jest zgodna z opisem emocji, który pacjent przedstawia podczas wywiadu.
Rodzaje afektu
Można wyróżnić kilka typów afektu:
- afekt dostosowany – właściwa, odpowiednio silna i żywa ekspresja uczuć, która jest adekwatna do danej sytuacji;
- afekt niedostosowany – niewłaściwa ekspresja uczuć, obejmująca:
- paramimia – zaburzenie polegające na braku zgodności między przeżyciami a ekspresją uczuć;
- paratymia – brak powiązania między uczuciami a ich ekspresją;
- ambiwalencja uczuciowa – jednoczesne doświadczanie przeciwstawnych uczuć;
- afekt osłabiony (znany także jako afekt blady lub apatia) – oznacza osłabienie zarówno ekspresji uczuć, jak i modulacji tej ekspresji;
- afekt labilny (chwiejność uczuciowa, labilność emocjonalna) – charakteryzuje się niemożnością dłuższego utrzymania ekspresji emocji na stałym poziomie, co prowadzi do częstych i łatwych zmian w afekcie;
- afekt sztywny (sztywność uczuciowa) – brak zdolności do współgrania emocjonalnego z otoczeniem;
- afekt patologiczny – intensywna reakcja emocjonalna, często nieadekwatna do sytuacji, przebiegająca z wysokim poziomem pobudzenia psychoruchowego oraz gwałtownymi wyładowaniami, takimi jak akty agresji.
Jakość afektywna
W filozofii pojęcie jakości afektywnej odnosi się do cechy przeżyć, która sprawia, że dane przeżycie uznajemy za pożądane lub niepożądane. Mówiąc o jakości afektywnej, mamy na myśli emocjonalne zabarwienie danego przeżycia.
Zobacz też
Bibliografia
Adam Bilikiewicz, Włodzimierz Strzyżewski: Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1992, s. 71. ISBN 83-200-1688-6.