Afanasij Pawłantiewicz Biełoborodow, po rosyjsku Афанасий Павлантьевич Белобородов (urodzony 18/31 stycznia 1903 roku w Akininie, zmarł 1 września 1990 roku w Moskwie) – był radzieckim wojskowym, generałem armii oraz dwukrotnym Bohaterem Związku Radzieckiego.
Życiorys
Afanasij Biełoborodow przyszedł na świat we wsi Akinino w obwodzie irkuckim. Ukończył trzyklasową wiejską szkołę.
W 1918 roku, jako ochotnik, dołączył do oddziału czerwonych partyzantów Uworowa, który działał w guberni irkuckiej. W 1919 roku, razem z tym oddziałem, wstąpił do Armii Czerwonej. Brał udział w walkach na Dalekim Wschodzie. W 1920 roku poważnie zachorował, w wyniku czego został zwolniony z wojska.
W 1923 roku ponownie wstąpił do Armii Czerwonej i zainicjował naukę w Irkuckiej Szkole Piechoty. Po jej likwidacji przeniesiony został do 11 Niżnogrodzkiej Szkoły Piechoty, którą ukończył w 1926 roku. Po zakończeniu nauki objął stanowisko dowódcy plutonu w 6 Chabarowskim Pułku Strzelców.
W 1929 roku ukończył Leningradzki Wojskowo-Polityczny Kurs im. F. Engelsa, po czym został politrukiem, a później dowódcą kompanii 107 pułku strzelców w 36 Dywizji Strzeleckiej. Uczestniczył w walkach podczas konfliktu o Kolej Wschodniochińską, najpierw jako politruk, a następnie jako dowódca kompanii.
W 1933 roku rozpoczął naukę w Akademii Wojskowej im. Frunzego, którą ukończył w 1936 roku. Po zakończeniu akademii został od listopada 1936 roku pomocnikiem szefa, a następnie szefem oddziału operacyjnego sztabu 66. Dywizji Strzeleckiej. W marcu 1939 roku objął stanowisko szefa wydziału operacyjnego sztabu 31 Korpusu Strzeleckiego, a w listopadzie 1940 roku został dowódcą 43. Korpusu Strzeleckiego oraz szefem wydziału wyszkolenia bojowego Frontu Dalekowschodniego w maju 1941 roku.
Po niemieckim ataku na ZSRR w czerwcu 1941 roku, objął dowództwo 78 Dywizji Strzeleckiej w składzie 15 Armii i Frontu Dalekowschodniego. W listopadzie 1941 roku dywizja została przerzucona na zachód, gdzie w ramach 16 Armii Frontu Zachodniego wzięła udział w bitwie pod Moskwą, wyróżniając się w walkach, co zaowocowało jej przemianowaniem na 9 Gwardyjską Dywizję Strzelecką, a Biełoborodow otrzymał stopień generała.
W październiku 1942 roku objął dowództwo 5 Gwardyjskiego Korpusu Strzeleckiego w 3. Armii Uderzeniowej, a w sierpniu 1943 roku został dowódcą 2 Gwardyjskiego Korpusu Strzeleckiego w składzie 39 Armii.
22 maja 1944 roku objął dowództwo 43 Armii, kierując nią w walkach na terenie Białorusi. 22 lipca 1944 roku został odznaczony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego za osobiste męstwo oraz umiejętne dowodzenie armią podczas walk w rejonie Witebska. Następnie dowodził nią w operacjach na terenie republik nadbałtyckich oraz w operacji wschodniopruskiej, a także blokadzie niemieckich wojsk w Kurlandii.
19 kwietnia 1945 roku po raz drugi został odznaczony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego za osobiste męstwo i skuteczne dowodzenie podczas szturmu Królewca.
W sierpniu 1945 roku objął dowództwo 1 Armii 1 Frontu Dalekowschodniego, kierując nią w trakcie operacji kwantuńskiej. Po zakończeniu wojny, dowodził 1 Armią do kwietnia 1946 roku, a następnie został dowódcą 5 Gwardyjskiej Armii w Centralnej Grupie Wojsk. W latach 1947–1953 dowodził 39 Armią stacjonującą w Port Artur.
W latach 1953–1955 pełnił funkcję komendanta Wyższych Kursów Strzelecko-Taktycznych Doskonalących Oficerów „Wystrieł” oraz był głównym doradcą wojskowym Ministra Obrony Czechosłowacji, a od października 1955 roku dowodził Woroneskim Okręgiem Wojskowym.
W maju 1957 roku objął stanowisko szefa Głównego Zarządu Kadr Ministerstwa Obrony, zostając jednocześnie członkiem kolegium Ministerstwa Obrony ZSRR. W marcu 1963 roku został dowódcą Moskiewskiego Okręgu Wojskowego, którym zarządzał do 1968 roku.
Od 1968 roku pracował w Grupie Inspektorów Generalnych Ministerstwa Obrony ZSRR.
Biełoborodow zmarł w Moskwie, a jego szczątki spoczywają na cmentarzu wojennym w Sniegiri, w rejonie istrińskim obwodu moskiewskiego, gdzie pochowani są żołnierze polegli w bitwie pod Moskwą.
Awanse
- generał major (26 listopada 1941)
- generał porucznik (22 lutego 1944)
- generał pułkownik (5 maja 1945)
- generał armii (22 lutego 1963)
Odznaczenia
- Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (dwukrotnie – 22.07.1944, 19.04.1945)
- Order Lenina (pięciokrotnie)
- Order Rewolucji Październikowej
- Order Czerwonego Sztandaru (pięciokrotnie)
- Order Suworowa kl. I (08.09.1945)
- Order Suworowa kl. II (22.09.1943)
- Order Kutuzowa kl. II
- Order Wojny Ojczyźnianej kl. I
- Order Za Służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR kl. III
Przypisy
Bibliografia
- Praca zbiorowa: Великая Отечественная. Командармы. Военный биографический словарь. Moskwa: Кучково поле, 2005, s. 22-24. ISBN 5-86090-113-5. (ros.).
- Praca zbiorowa pod redakcją marsz. A. Grieczko: Советская военная энциклопедия T. 1. Moskwa: Воениздат, 1976, s. 426–427. (ros.).
- Praca zbiorowa: Военный энциклопедический словарь T. 1. Moskwa: Большая Российская энциклопедия, 2001, s. 158. ISBN 5-85270-219-6.
- Белобородов Афанасий Павлантьевич. Герои страны. [dostęp 2012-01-17]. (ros.).