Aethia to rodzaj ptaków z podrodziny nurniczków (Aethiinae) w rodzinie alk (Alcidae).
Zasięg występowania
Rodzaj ten obejmuje gatunki, które można spotkać na wodach oraz wzdłuż azjatyckich i północnoamerykańskich wybrzeży północnego Oceanu Spokojnego.
Morfologia
Długość ciała wynosi od 12 do 25 cm, a rozpiętość skrzydeł osiąga od 33 do 50 cm; masa ciała waha się od 85 do 297 g.
Systematyka
Etymologia
Aethia: z greckiego αιθυια aithuia, co oznacza „niezidentyfikowany nurkujący ptak morski”, po raz pierwszy wymieniony przez Arystotelesa, Hezychiusza oraz innych autorów; obecnie łączony z rozmaitymi ptakami, takimi jak burzyki, kormorany, alki i kaczki.
Simorhynchus: z greckiego σιμος simos „wygięty ku górze, zadartonosy”; ῥυγχος rhunkhos „dziób”. Gatunek typowy: Alca cristatella Pallas, 1769.
Phaleris: z łaciny phaleris, phaleridis „niezidentyfikowany ptak wodny”, najprawdopodobniej łyska, pochodzący od greckiego φαληρις phalēris, φαληριδος phalēridos „niezidentyfikowany ptak wodny”, najprawdopodobniej łyska, od φαλος phalos „biały”. Gatunek typowy: Alca psittacula Pallas, 1769.
Psittacula: epitet gatunkowy Alca psittacula Pallas, 1769; nowołac. psittacula „papużka”, od zdrobnienia łac. psittacus „papuga”, pochodzący od greckiego ψιττακος psittakos „papuga”. Gatunek typowy: Alca psittacula Pallas, 1769.
Cyclorrhynchus: z greckiego κυκλος kuklos „koło, pierścień”; ῥυγχος rhunkhos „dziób”. Gatunek typowy: Alca psittacula Pallas, 1769.
Ombria: z greckiego ομβριος ombrios „deszczowy”, od ομβρια ombia „deszcz”. Gatunek typowy: Alca psittacula Pallas, 1769.
Ciceronia: nazwane na cześć Marka Tulliusza Cycerona (106–43 p.n.e.), rzymskiego oratora i polityka. Gatunek typowy: Phaleris nodirostra Bonaparte, 1838 (= Uria pusilla Pallas, 1811).
Alcella: rodzaj Alca Linnaeus, 1758; łac. przyrostek zdrabniający -ella. Gatunek typowy: Alca pygmaea J.F. Gmelin, 1789.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki:
- Aethia cristatella (Pallas, 1769) – nurniczek czubaty
- Aethia pygmaea (J.F. Gmelin, 1789) – nurniczek wąsaty
- Aethia psittacula (Pallas, 1769) – nurniczek krasnodzioby
- Aethia pusilla (Pallas, 1811) – nurniczek malutki
oraz gatunki wymarłe:
- Aethia barnesi Smith, 2012 (późny miocen)
- Aethia storeri Smith, 2012 (pliocen)
Przypisy
Bibliografia
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).