Aeternitas w Rzymie
Aeternitas (łac. aeternĭtās – wieczność, wieczny byt, nieskończoność) to rzymskie personifikacja wieczności, trwania oraz nieśmiertelności.
Na monetach cesarstwa motyw ten pojawia się dopiero w czasie rządów Flawiuszów (od Wespazjana) i występuje aż do początku panowania Dioklecjana, znikając całkowicie w okresie tetrarchii. Na rewersach monet Aeternitas przedstawiana jest w różnorodny sposób, często z różnymi atrybutami. Początkowo najczęściej ukazywana jako stojąca (rzadziej siedząca) postać kobieca, trzymająca długie berło oraz róg obfitości, a także pochodnię, glob, ster lub feniksa, jak również symbole słońca (Sol) i księżyca (Luna). Wyjątkowo pojawia się na denarach Julii Domny z popiersiami jej synów oraz Septymiusza Sewera (z księżycem i gwiazdami). Na monetach Filipa I i jego syna reprezentuje ją słoń – zwierzę długowieczne; w drugiej połowie III wieku pojawia się postać Sola z globem.
W propagandzie imperium Aeternitas była przede wszystkim symbolem trwałości oraz ciągłości władzy, a także zdolności do odradzania się (feniks), zwłaszcza po narodzinach cesarskiego potomstwa. Na monetach bitych w imieniu cesarzowych symbolizowała również upamiętnienie zmarłej małżonki. Najczęściej przedstawiana z legendami (inskrypcjami) takimi jak Aeternitas oraz Aeternitas Augusti/Augustae; rzadziej Aeternit[as] Imper[ii] (na monetach Filipa Młodszego i Karusa), a wyjątek stanowi Aeternitas Populi Romani za Wespazjana.
Bibliografia
- Helmut Kahnt: Das grosse Münzlexikon von A bis Z. Regenstauf: H. Gietl, 2005, s. 16
- B. Ralph Kankelfitz: Römische Münzen von Pompejus bis Romulus. Augsburg: Battenberg, 1996
- Seth W. Stevenson, C. Roach Smith, Frederic W. Madden: A Dictionary of Roman Coins, Republican and Imperial. London: G. Bell & Sons, 1889, s. 23-25