Aeroklub Polski

Aeroklub Polski to polski związek sportowy, który skupia organizacje zajmujące się sportami lotniczymi.

Historia

Pierwsze próby utworzenia organizacji zrzeszającej polskich lotników miały miejsce jeszcze w czasach zaborów. W 1911 roku Stanisław oraz Konstanty Lubomirscy wystąpili do władz rosyjskich z propozycją powołania Aeroklubu Królestwa Polskiego w Warszawie.

Formalnie, pierwszą organizacją polskich lotników sportowych był Aeroklub Polski, założony 30 października 1919 roku w Poznaniu. W lutym 1920 roku stał się on członkiem Międzynarodowej Federacji Lotniczej (FAI). Równocześnie, w czerwcu 1920 roku w Warszawie utworzono Aeroklub Polski. 18 stycznia 1921 roku, podczas wspólnego spotkania delegacji Aeroklubu Polskiego w Poznaniu i w Warszawie, podjęto decyzję o utworzeniu ogólnopolskiej organizacji lotniczej, która przyjęła nazwę Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej (ARP). Na początku ARP był federacją obu aeroklubów, jednak z czasem, ze względu na lokalizację Aeroklubu RP w Warszawie, to on stał się reprezentantem Polski w FAI. Dowodem na to było uczestnictwo sekretarza ARP, inż. Januarego Grzędzińskiego, w kolejnych konferencjach FAI w latach 1922-1924.

Przed wybuchem II wojny światowej w Polsce funkcjonowało wiele stowarzyszeń lotniczych, zarówno regionalnych, jak i ogólnokrajowych, takich jak Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (1923-1939) oraz Liga Lotnicza (1946-1953), które organizowały liczne zawody i pokazy lotnicze. Pierwsze krajowe zawody samolotowe miały miejsce już w 1922 roku, a zawody szybowcowe w 1923 roku, natomiast modelarskie odbyły się w 1926 roku.

Nawiązano wiele międzynarodowych kontaktów, co przyniosło pierwsze sukcesy na arenie światowej. W 1926 roku Bolesław Orliński zrealizował przelot na trasie Warszawa – Tokio – Warszawa. Stanisław Skarżyński w 1933 roku ustanowił rekord świata, przelatując nad południowym Atlantykiem. W latach trzydziestych Polacy dwukrotnie zdobyli pierwsze miejsca w międzynarodowych zawodach lotniczych, takich jak tzw. Challenge 1932: Żwirki i Wigury oraz Challenge 1934, które odbyły się w Polsce i były organizowane przez ARP – Bajana i Pokrzywki. Polscy piloci balonowi triumfowali w zawodach o Puchar Gordona Bennetta w latach 1933, 1934, 1935 (zdobywając puchar na własność) oraz w 1938 roku.

Prezesi

Aeroklub ARP

Stanisław Rużyczka de Rosenwerth (? – 1931)
Ks. J Radziwił (1931 – ?)
Stanisław Skarżyński (1939)

Aeroklub RP

Józef Olewiński (1945 – 1946)
Konrad Jagoszewski (1947 – 1950)
Józef Turski (1954 – 1956)

Aeroklub PRL

Jan Frey-Bielecki (1945 – 1958)
Stefan Antosiewicz (1958 – 1969)
Jan Antoniszczak (15.08 – 7.12.1969)
Władysław Jagiełło (1969 – 1978)
Józef Sobieraj (1978 – 1982)
Władysław Hermaszewski (1982 – 1987)

Aeroklub Polski

Henryk Sienkiewicz (1990 – 1993)
Włodzimierz Skalik (2010 – 2018)
Jerzy Makula (2018 – obecnie)

Kalendarium

1919 – 30 października powstał Aeroklub Polski w Poznaniu
1920 – w lutym Aeroklub Polski w Poznaniu został członkiem Międzynarodowej Federacji Lotniczej (FAI)
1920 – w czerwcu powstał Aeroklub Polski w Warszawie
1921 – 18 stycznia powstała ogólnopolska organizacja lotnicza pod nazwą Aeroklub Rzeczypospolitej Polskiej (ARP)
1935 – powstał Aeroklub Pomorski w Toruniu
1948-1956 – likwidacja związku osób prawnych Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej (ARP) oraz osobowości prawnych Aeroklubów Regionalnych na rzecz stowarzyszeń osób fizycznych, Ligi Lotniczej i Ligi Przyjaciół Żołnierza
1956 – powstanie tzw. pionu lotniczego w ramach stowarzyszenia osób fizycznych Ligi Przyjaciół Żołnierza pod nazwą Aeroklub Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
1957-1963 – pion lotniczy funkcjonował pod nazwą Aeroklub PRL
1962 – Aeroklub Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zorganizował w Krakowie pierwsze ogólnopolskie (i pierwsze w Europie) Zawody Rakiet Amatorskich o puchar im. Kazimierza Siemienowicza
1980 – Aeroklub Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zorganizował Mistrzostwa Świata FAI Modeli Latających na Uwięzi, które odbyły się w Częstochowie.
1981 – AP zorganizował Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata w Piotrkowie Trybunalskim
1989 – Aeroklub PRL wziął udział w czerwcowych wyborach parlamentarnych. Z rekomendacją PZPR, PAX, PZKS kandydatem Aeroklubu na posła został Włodzimierz Skalik
1990 – XIV Nadzwyczajny Zjazd Delegatów Aeroklubów Regionalnych Aeroklubu PRL dokonał zmiany nazwy organizacji z Aeroklubu PRL na Aeroklub Polski, nawiązując do historycznej nazwy powstałego w Poznaniu w 1919 roku pierwszego polskiego aeroklubu
2013 – XXIII Nadzwyczajny Zjazd Delegatów Aeroklubów Regionalnych Aeroklubu Polskiego, zgodnie z art. 82 Ustawy o sporcie, przekształcił stowarzyszenie osób fizycznych o statusie polskiego związku sportowego w związek osób prawnych (federację lotniczych organizacji sportowych). W ten sposób Aeroklub Polski stał się w pełni polskim związkiem sportowym zgodnie z art. 8 Ustawy o sporcie
2015 – AP po raz drugi zorganizował Śmigłowcowe Mistrzostwa Świata w Zielonej Górze

Aerokluby regionalne

Cele Aeroklubu Polskiego są realizowane poprzez aerokluby regionalne oraz inne osoby prawne, które przyjmowane są do związku w sporcie.

Medale, odznaki, dyplomy i tytuły

Aeroklub Polski ustanowił różnorodne wyróżnienia i medale dla: aeroklubów, członków aeroklubu, sportowców oraz innych osób za ich wybitne osiągnięcia, działalność społeczną, publicystyczną oraz popularyzację sportu lotniczego.

Medale