Aengus III Tuirmech Temrach

Aengus III Tuirmech Temrach

Aengus III Tuirmech Temrach, znany jako „Płodny z Tary”, był legendarnym zwierzchnim królem Irlandii, pochodzącym z dynastii Milezjan (linia Eremona), który rządził w latach 162-130 p.n.e. Był synem Eochaida VIII Ailtlethana, również zwierzchniego króla Irlandii.

Objęcie władzy

Według średniowiecznych irlandzkich legend oraz tradycji historycznej, Aengus zdobył władzę po pokonaniu i zabiciu swojego poprzednika, Fergusa I Fortamaila, który był także zabójcą jego ojca, podczas bitwy pod Teamhair (Tara). W źródłach historycznych istnieją różnice dotyczące długości jego panowania. Roczniki Czterech Mistrzów oraz Księga najazdów Irlandii, znana jako „Lebor Gabála Érenn”, podają, że Aengus rządził przez sześćdziesiąt lat, podczas gdy Roczniki z Clonmacnoise wskazują na trzydzieści dwa lata. Po jego śmierci w Tarze, władzę objął jego bratanek, Conall I Collamrach.

Przydomek Tuirmech

Aengus zyskał przydomek Tuirmech z powodu licznych potomków, którzy wywodzili się od jego dwóch synów: Enny Aignecha, znanego jako „o Doskonałej Gościnności”, oraz Fiachy Fermary. Enna Aignech był przodkiem arcykróla Conna Stu Bitew, a także rodów Connachta oraz Uí Néill. Fiacha Fermara natomiast był ojcem Oiliolla (Aililla) Eranna, protoplasty Érainn, Clanna Dedad, Dál Fiatach oraz Dál Riaty. Aengus miał go spłodzić ze swoją córką, będąc pod wpływem alkoholu. Po narodzinach, umieścił go w łódce, zawiniętego w purpurową szatę z złotymi frędzlami, razem ze skarbem i wypuścił w morze, stąd przydomek Fermara, co oznacza „Człowiek Morza”. Oilioll (Ailill) Erann miał być później odnaleziony i wychowany przez rybaków. Warto jednak zaznaczyć, że Duald MacFirbis, jeden z ostatnich dziedzicznych historyków Irlandii, twierdził, że Oilioll był jedynie przybranym synem Fiachy Fermary, a jego prawdziwym ojcem był Oilioll (Ailill) Laobchorach, który był siódmym potomkiem Itha, stryja Mileda.

Bibliografia

• Annala Rioghachta Éireann. Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters, Vol. I, ed. with translation J. O’Donovan, Second Edition, Dublin 1856, s. 82-83.
• Dobbs. M. E., Side-Ligts on the Táin Age and Other Studies, Dundalk 1917, s. 5-23.
• Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and translation R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 284-287.
• Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 373, ISBN 3-598-21543-6.