Aelurodon

Aelurodon to wymarły rodzaj ssaka drapieżnego z podrodziny Borophaginae, w rodzinie psowatych (Canidae). Żył od czasów fauny barstowiańskiej, około 16 milionów lat temu, co przypada na środkowy miocen, aż do klarendońskiej w późnym miocenie, 9 milionów lat temu. W związku z tym, istniał przez 7 milionów lat.

Pochodzenie

Aelurodon jest częścią kladu psowatych, które są określane w języku angielskim nieprecyzyjnymi nazwami „bone-crushing” lub „hyena-like” dogs (psów kruszących kości lub przypominających hienowate). Wyewoluowały one z wcześniejszych rodzajów Protomarctus i Tomarctus. Zapis kopalny dostarcza informacji o kilku gatunkach, które pochodzą z centralnych i zachodnich Stanów Zjednoczonych, co sugeruje, że miały szeroki zasięg w epoce mioceńskiej. Gatunki o znacznych rozmiarach, takie jak A. ferox oraz A. taxoides, mogły polować w grupach, podobnie jak współczesne wilki.

Konkurencja wśród psowatych

Aelurodon współistniał z innymi psowatymi, zwłaszcza z przedstawicielami podrodziny Borophaginae, takimi jak Epicyon (20,6—5,330 miliona lat temu), Paratomarctus (16,3—5,3 miliona lat temu), Borophagus (23,3—3,6 miliona lat temu), Carpocyon (20,4—3,9 miliona lat temu) oraz pierwszymi wilkami, Canis lepophagus (10,3—1,8 miliona lat temu).

Etymologia

Aelurodon: z greckiego αιλουρος (ailouros) oznaczającego „kot” oraz οδους (odous, οδοντος odontos) znaczącego „ząb”.

Prohyaena: z greckiego προ (pro) oznaczającego „blisko, w pobliżu”; rodzaj Hyaena Brisson, 1762 (hiena). Gatunek typowy: Canis wheelerianus Cope, 1877 (= Aelurodon ferox Leidy, 1858).

Strobodon: z greckiego στροβος (strobos) oznaczającego „kręcenie się, wirowanie” oraz οδους (odous, οδοντος odontos) oznaczającego „ząb”. Gatunek typowy: Strobodon stirtoni Webb, 1969.

Gatunki

W obrębie omawianego rodzaju wyróżnia się 6 gatunków:

Aelurodon asthenostylus Henshaw, 1942 – żył w okresie 20,6—13,6 miliona lat temu. Nazwę nadali mu Wang et al. w 1999. Skamieliny odkryto w zachodniej Nebrasce, północnym Kolorado, Nevadzie oraz południowo-środkowej Kalifornii. Masa dwóch okazów wynosiła 33,0 kg oraz 29,4 kg.
Aelurodon ferox Leidy, 1858 – żył w okresie 16,3—10,3 miliona lat temu. Nazwę nadał mu Leidy w 1858. Okazy znaleziono w zachodniej Nebrasce, w Nowym Meksyku, na wybrzeżu Teksasu oraz w południowej Montanie. Masa dwóch okazów oszacowano na 45,6 kg i 39,9 kg.
Aelurodon mcgrewi Wang, Tedford & B.E. Taylor, 1999 – żył w okresie 16,3—13,6 miliona lat temu. Skamieliny pochodzą z zachodniej Nebraski. Masa dwóch okazów wynosiła 30,6 kg oraz 34,7 kg.
Aelurodon montaneis Wang, Wideman, Nichols & Hanneman, 2004 – żył w okresie 16,3—13,6 miliona lat temu.
Aelurodon stirtoni (Webb, 1969) – żył w okresie 16,3—10,3 miliona lat temu. Skamieniałości odkryto w zachodniej Nebrasce oraz w Nowym Meksyku. Masa dwóch okazów wynosiła 33,9 kg oraz 29,3 kg.
Aelurodon taxoides Hatcher, 1893 – żył w okresie 13,6—5,330 miliona lat temu. Skamieniałości znaleziono na Florydzie, w południowym oraz północnym Teksasie, w Nowym Meksyku, Kansas oraz w rejonie zatok w Kalifornii. Masa dwóch okazów oszacowano na 56,3 kg i 48,8 kg.

Nazwę Aelurodon stworzył Joseph Leidy w 1858 roku. Mniejsze linie Aelurodon wyewoluowały z zębami przystosowanymi do diety mięsnej, co jest zgodne z obserwacjami dotyczącymi innych przedstawicieli Borophaginae. Największe gatunki, takie jak Aelurodon taxoides, osiągały rozmiary porównywalne do tygrysa azjatyckiego (Panthera tigris).