AEG C.IV

AEG C.IV to niemiecki samolot rozpoznawczy z okresu I wojny światowej, który pełnił również funkcje samolotu szturmowego i bombowego.

Historia

AEG C.IV stanowił rozwinięcie wcześniejszych modeli AEG, takich jak C.I i C.II. Projekt tej maszyny został stworzony przez inżyniera Königa na przełomie lat 1915/1916, a prototyp oblatano na początku 1916 roku. W nowym modelu zwiększono rozpiętość skrzydeł, zainstalowano mocniejszy silnik oraz dodano zsynchronizowany karabin maszynowy dla pilota. W celu poprawy stabilności maszyny wydłużono kadłub o 2 przęsła kratownicy (0,85 m), co skutkowało powstaniem wersji v.R (verlängerten Rumpf).

W 1917 roku stworzono powiększoną wersję C.IVN, przystosowaną do nocnego bombardowania, napędzaną silnikiem Benz Bz.III. Nowa konstrukcja miała zdolność przenoszenia ładunku bombowego o masie do 300 kg. W latach 1916-1917 wyprodukowano 658 egzemplarzy modelu C.IV, zarówno w macierzystej wytwórni, jak i na licencji w zakładach Fokkera, które zbudowały 250 sztuk wersji C.IVa, napędzanych silnikiem Argus As III o mocy 132 kW (180 KM).

Opis konstrukcji

Samolot AEG C.IV był dwumiejscowym dwupłatem o konstrukcji mieszanej, z przewagą elementów metalowych. Kadłub składał się z kratownicy spawanej z rur stalowych, pokrytej z góry sklejką, a dół i boki były pokryte płótnem. Skrzydła o dużym wydłużeniu miały dźwigary z rur stalowych oraz drewniane żebra, również pokryte płótnem, i były połączone ze sobą stojakami z rur stalowych. Lotki znajdowały się jedynie na górnym płacie. Usterzenie, o płaskim profilu, również wykonano z rur stalowych, pokrytych płótnem, a statecznik pionowy był wsparty zastrzałami. Napęd stanowił najczęściej 6-cylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.III o mocy 118 kW (160 KM), z metalową osłoną i charakterystycznym kolektorem wydechowym, który był umiejscowiony wysoko ponad górnym płatem (w samolotach składanych w Polsce używano również silników Opel, Stoewer i Deutzer o mocy 132 kW (180 KM)). Podwozie było klasyczne, dwukołowe, stałe, z płozą ogonową. Uzbrojenie składało się z jednego zsynchronizowanego karabinu maszynowego lMG 08/15 Spandau 7,92 mm dla pilota oraz ruchomego karabinu maszynowego obserwatora Parabellum lMG14 7,92 mm, z zapasem 500 naboi. Samolot mógł także przenosić 4 bomby o masie do 90 kg, umieszczane w kabinie obserwatora.

Użycie w lotnictwie

Samoloty AEG C.IV były szeroko wykorzystywane na froncie zachodnim do działań rozpoznawczych, eskortowych, bombowych i szturmowych, a także do korygowania ognia artylerii. Ponadto, używano ich na froncie włoskim oraz w Macedonii, gdzie wchodziły w skład sił lotniczych Bułgarii i Turcji. W czerwcu 1917 roku na wszystkich frontach operowało około 170 maszyn tego typu, a w sierpniu 1918 roku liczba ta spadła do 40. Pod koniec wojny zostały one zastąpione nowszymi konstrukcjami i zaczęto je wycofywać do szkół lotniczych oraz składnic. Ostatnie egzemplarze w polskim lotnictwie zostały wycofane w 1922 roku.

Służba w lotnictwie polskim

W Polsce znalazło się 91 sztuk tych samolotów, które pochodziły z wojennych zdobycz. Najwięcej, bo aż 51 płatowców, zdobyto w hali Zeppelina na Winiarach, w większości bez silników. W latach 1919-1920 zmontowano w bazie Ławica ponad 30 sztuk C.IV, wyposażając je w różne dostępne silniki. Samoloty te były wykorzystywane w polskim lotnictwie podczas wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919-1920, służąc w 2, 5, 8, 9, 11 i 14 Eskadrze Wywiadowczej oraz w 21 Eskadrze Niszczycielskiej. Niemal wszystkie egzemplarze tego typu zostały skasowane w 1921 roku z powodu dużego zużycia.

Przypisy

Bibliografia

Krzysztof Chołoniewski, Wiesław Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918–1939 – Tomik 1. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1987. ISBN 83-206-0566-0. Brak numerów stron w książce.
Peter Gray, Owen Thetford: German Aircraft of The First World War. New York: Doubleday & Company, Inc., 1970. ISBN 0-370-00103-6. Brak numerów stron w książce.
Zbigniew Jankiewicz, Julian Malejko: Samoloty i śmigłowce wojskowe – litera A. Warszawa: Bellona, 1993. ISBN 83-11-08229-4. Brak numerów stron w książce.
Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Lampart, 1997. ISBN 83-86776-34-X. Brak numerów stron w książce.
Volker Nemsch: Die Fliegerei des Ersten Weltkrieges. Germany: QAU, 2003. ISBN 3-930571-71-4. Brak numerów stron w książce.
Samoloty wojskowe. Poznań: Vesper, 2010. ISBN 978-83-61524-89-2. Brak numerów stron w książce.
Michael Sharpe: Dwupłatowce, trójpłatowce i wodnosamoloty. Warszawa: Bellona, 2001. ISBN 83-11-09273-7. Brak numerów stron w książce.
Ryszard Kaczkowski. AEG C-IV. „Skrzydlata Polska”. 32/1970, 9 sierpnia 1970. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
AEG-C-IV. „Skrzydlata Polska”. 49/1980, 7 grudnia 1980. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.