Adya van Rees-Dutilh

Adrienne (Adya) Catherine van Rees-Dutilh (urodzona 7 czerwca 1876 w Rotterdamie, zmarła 11 października 1959 w Utrechcie) była holenderską artystką tekstylną, malarką oraz graficzką. Była aktywną uczestniczką ruchu dadaistycznego, który rozwijał się w Zurychu, oraz jedną z pierwszych sygnatariuszek pierwszego berlińskiego Manifestu Dada.

Życiorys

Urodziła się jako druga córka w zamożnej rodzinie w Rotterdamie. W latach 1886–1890 uczyła się rysunku pod okiem Barbary van Houten w Hadze, a następnie w latach 1896–1900 kontynuowała naukę u Ernesta Blanc-Garina w Brukseli. To w tym mieście rozwijała swój styl rysowania i eksperymentowała z różnorodnymi technikami. W Brukseli związała się z lewicowo-libertyńskimi kręgami oraz angażowała się w idee antyburżuazyjne i antykapitalistyczne.

Około 1900 roku osiedliła się w Gooi, gdzie wystawiała swoje realistyczne dzieła, w tym liczne portrety oraz sztukę użytkową. W 1904 roku zaczęła wspólne życie z artystą Otto van Reesem w paryskiej dzielnicy Montmartre, w artystycznej komunie znanej jako Bateau-Levoir.

W 1909 roku poślubiła Otto van Reesa i doczekała się z nim trójki dzieci. Po narodzinach dwóch córek zaczęła skupiać się na tworzeniu abstrakcyjnych gobelinów i haftów. W 1913 roku powróciła do rysunku i malarstwa, a swoje abstrakcyjne dzieła prezentowała m.in. w Rotterdamie (1910), Amsterdamie (1912) oraz Berlinie (1913). Jej prace były również wystawiane i sprzedawane w Stanach Zjednoczonych. Rysunek Fantomas (1914) znalazł się na okładce awangardowego niemieckiego magazynu „Die Aktion”.

W 1914 roku Adya przeszła na katolicyzm, co miało wpływ na jej sztukę oraz twórczość.

W czasie I wojny światowej mieszkała w Szwajcarii i Francji. W Zurychu współpracowała z artystą Hansem Arpem. W 1915 roku odbyła się ich wspólna wystawa w Galerii Tanner, która uznawana jest za początek dadaizmu. W 1918 roku oboje podpisali pierwszy berliński Manifest Dada. W latach 20. XX wieku Dutilh zaprojektowała szereg dadaistycznych plakatów w technice kolażu.

Następnie przeniosła się do Paryża, gdzie związana była z artystyczną grupą Cercle et Carré.

Relacje z Ottem zaczęły się pogarszać i na początku 1938 roku postanowili się rozdzielić, jednak pozostali w kontakcie. Po wojnie Adya wróciła do Holandii, a po wielu przeprowadzkach osiedliła się na stałe z mężem, z którym żyła aż do jego śmierci w 1957 roku. Niestety, jej wzrok znacznie się pogorszył, co uniemożliwiło jej dalszą pracę.

Adya van Rees-Dutilh jest uznawana za jedną z pierwszych holenderskich artystek, które stworzyły całkowicie abstrakcyjne prace.

Przypisy