Adrian Pracoń
Adrian Pracoń (urodzony 8 grudnia 1989 roku w Skien w Norwegii) to norweski polityk pochodzenia polskiego oraz działacz na rzecz LGBT.
Był jedną z ofiar Andersa Behringa Breivika, która przeżyła atak, będąc ranna w
zamachu terrorystycznym, który miał miejsce 22 lipca 2011 roku na norweskiej wyspie Utøya. Pracoń był ostatnią osobą, do której strzelił Breivik.
W czasie zamachu Pracoń uczestniczył w letnim obozie zorganizowanym przez norweską Partię Pracy (AUF) dla młodzieży.
15 listopada 2011 roku Pracoń wziął udział w procesie sądowym przeciwko Breivikowi. Następnego dnia wdał się w bójkę, w wyniku której poważnie pobił starszą kobietę i mężczyznę. Incydent ten był szeroko komentowany w norweskich mediach, ponieważ Pracoń jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych ofiar Breivika w Norwegii. Został skazany 16 sierpnia 2012 roku na 180 godzin prac społecznych oraz na karę pieniężną w wysokości 10.000 NOK na rzecz poszkodowanej kobiety.
Pracoń opisał swoje doświadczenia związane z zamachem w książce pt. Hjertet mot steinen (w tłumaczeniu „Serce o kamień”). Na wniosek rodziny jednej ze śmiertelnych ofiar zamachu, pierwszy nakład tej książki został wycofany z księgarń na mocy nakazu sądowego 20 kwietnia 2012 roku. Wnioskodawcy argumentowali, że Pracoń nie uzyskał zgody rodziny na wymienienie nazwiska zmarłego chłopca 23 razy w kontekście opisu zamachu na wyspie Utøya. W związku z tym Pracoń był zmuszony przygotować poprawioną wersję swojej książki, którą wydał dla norweskich czytelników.
Jako skutek przeżyć z zamachu, w zimie 2013 roku Pracoń doświadczył załamania nerwowego i przeszedł leczenie psychiatryczne.
Innym efektem wydarzeń na wyspie Utøya była jego rezygnacja z działalności politycznej oraz decyzja o rozpoczęciu studiów dziennikarskich.
Pracoń jest również aktywistą w LLH, norweskiej organizacji na rzecz LGBT (ang. Norwegian National Association for Lesbian and Gay Liberation).
Publikacje
- 2012: „Hjertet mot steinen” (język norweski), Adrian Pracoń i Erik Møller Solheim, Wydawnictwo Cappelen Damm, Oslo, ISBN 978-82-02-37248-4
- 2013: „Masakra na wyspie Utøya – jedyna relacja” (język polski), Adrian Pracoń, Wydawnictwo Pascal, ISBN 978-83-7642-201-5