Adrian Hoszowski, znany również jako Bohun, Łemko, Zachar (ur. 13 czerwca 1898 w Wysocku Wyżnym, zm. 8 sierpnia 1967 w Warszawie) był ukraińskim d działaczem komunistycznym, publicystą oraz dziennikarzem.
Życiorys
Był synem Jana i Ludwiki z domu Turzańskiej. Do 1914 roku ukończył 4 klasy gimnazjum w Turce. Po rozpoczęciu I wojny światowej znalazł się wraz z rodziną w Kijowie, a następnie w Rostowie nad Donem, gdzie w 1918 roku skończył gimnazjum, po czym podjął pracę jako robotnik w lokalnych fabrykach. Od marca 1920 roku był członkiem RKP(b), a także sekretarzem organizacji w Dońskim Urzędzie Pracy i Opieki Społecznej. Później został członkiem Komitetu Rejonowego RKP(b). Działał w grupach czerwonej samoobrony w Żeleznowodsku, a następnie przez trzy miesiące pełnił funkcję dowódcy plutonu w oddziale specjalnego przeznaczenia w Armii Konnej Budionnego. W 1921 roku został wybrany do rostowskiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich (RDRiŻ). W listopadzie 1921 roku, za zgodą Południowo-Wschodniego Biura KC RKP(b), wrócił do kraju. Po nieudanych próbach dostania się na Uniwersytet Lwowski wyjechał do Wiednia, gdzie studiował w Wyższej Szkole Handlowej. Aktywnie uczestniczył w Ukraińskiej Sekcji przy KC Komunistycznej Partii Austrii, gdzie wkrótce objął stanowisko sekretarza. Współpracował z centralnym organem KPGW/KPZU „Nasza Prawda” oraz brał udział w pracach Zagranicznego Biura Pomocy Ruchowi Rewolucyjnemu w Galicji Wschodniej. Z powodu prześladowań ze strony austriackiej policji w październiku 1923 roku przeniósł się do Berlina, gdzie kontynuował swoje studia i pełnił rolę sekretarza Sekcji Ukraińskiej w KPD. Często wyjeżdżał z odczytami do ukraińskich emigrantów w Bremie i Hamburgu. W marcu 1924 roku został wysłany przez KC KPZU do Lwowa jako instruktor. W grudniu 1925 roku został aresztowany na cztery miesiące we Lwowie, a po zwolnieniu objął stanowisko kierownika Centralnego Wydziału Zawodowego (CWZ) przy KC KPZU oraz był członkiem CWZ przy KC KPP. Od 1926 roku był wydawcą i redaktorem legalnego tygodnika KPZU „Profesijni Wisty” („Wiadomości Związkowe”). Od jesieni 1927 do grudnia 1928 roku przebywał na Ukrainie Sowieckiej, a po powrocie kontynuował kierowanie CWZ przy KC KPZU. W 1930 roku stanął na czele delegacji KPZU na V Kongres Czerwonej Międzynarodówki Związków Zawodowych, a od października 1930 roku był redaktorem legalnego pisma KPZU „Nasza Zemla”. W styczniu 1931 roku został wysłany przez KC KPP do ZSRR, gdzie do 1946 roku pracował jako ekonomista w różnych instytucjach gospodarczych w Moskwie, Charkowie, Nowosybirsku i Marinilsku. Po powrocie do Polski w kwietniu 1946 roku wstąpił do PPR i objął stanowisko dyrektora administracyjno-finansowego Motozbytu (do 1948 roku), następnie dyrektora Centralnego Zarządu Mechanizacji i Budownictwa (do 1952 roku) oraz dyrektora departamentu ekonomicznego PKPG (do 1953 roku). Od 1953 roku był starszym redaktorem w dziale klasyków marksizmu-leninizmu Wydawnictwa Książka i Wiedza. Od lipca 1956 roku do końca życia pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego tygodnika „Nasze Słowo”, który był organem prasowym Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. Był członkiem SDP. Dużo czasu poświęcał badaniom nad historią polskiego i ukraińskiego ruchu komunistycznego, szczególnie KPZU, kierując pracami zespołu KPZU w ówczesnym Zakładzie Historii Partii przy KC PZPR. W 1958 roku otrzymał rentę dla zasłużonych, z której jednak nie korzystał. Został odznaczony m.in. Orderem Sztandaru Pracy II klasy oraz Złotym Krzyżem Zasługi (20 lipca 1946 roku). Zmarł i został pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera D6-2-34).
Przypisy
Bibliografia
Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 2, Warszawa 1987.
Wyszukiwarka cmentarna – warszawskie cmentarze