Adrian Bernhard von Borcke
Adrian Bernhard von Borcke (urodzony 21 lipca 1668 w Alt Döberitz, zmarł 25 maja 1741 w Berlinie) był pruskim feldmarszałkiem oraz ministrem. Należał do grona najbliższych doradców króla pruskiego Fryderyka Wilhelma I.
Rodzina
Adrian pochodził z dobrze znanej pomorskiej szlachty, z rodu Borcke. Jego ojciec, Andreas von Borcke (1646–1675), był elektoratem brandenburskim i właścicielem Regenwalde, Stargordt oraz Döberitz, zmarł w młodym wieku. Matką Adriana była Benigna Maria von Wedel (zm. 1690). Adrian Bernhard von Borcke zawarł związek małżeński w 1699 roku z Antoinette Hedwig von Hallard-Elliot. Para miała trzech synów i siedem córek, z których dożyli dorosłości jedynie dwaj synowie i dwie córki.
Kariera
W latach 1683–1686 Adrian uczęszczał do gimnazjum w Neustettin. W 1686 wyjechał na dwa lata na studia na Uniwersytecie Brandenburskim we Frankfurcie, a następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie w Lipsku. Odbył także dwuletnią podróż kawalerską po Włoszech i Francji. Po śmierci matki w 1690 roku wrócił do rodzinnego domu.
Postanowił zostać oficerem i został adiutantem generała von Spaen. W 1691 roku awansował na kapitana i objął dowództwo kompanii. Przez siedem lat uczestniczył w walkach i oblężeniach podczas wojny palatynackiej we Flandrii. W 1694 roku feldmarszałek von Flemming awansował go do stopnia majora i mianował adiutantem generalnym. Jako podpułkownik i dowódca swojego pułku brał udział w kampanii do samego końca.
W 1701 roku uczestniczył w uroczystościach koronacyjnych w Królewcu. W 1704 roku objął Pułk Koronny jako pułkownik i dowódca. W kolejnych latach brał udział w wojnie o sukcesję hiszpańską. W 1709 roku został awansowany na generała. W 1713 roku Borcke otrzymał nowo utworzony pułk nr 22 oraz prawo do objęcia stanowiska gubernatora Szczecina. Przyczynił się do renowacji i rozbudowy miasta, które zostało poważnie zniszczone w czasie wojny północnej. Otrzymał także Order Orła Czarnego.
W latach 1717–1721 rozbudował pałac w Starogardzie, a później uzyskał tytuł szlachecki Graf. Pod jego przewodnictwem Stralsund oraz wyspa Rugia zostały na krótko odebrane Szwedom. Jako generał porucznik został wysłany na dwa lata do Wiednia jako pruski wysłannik na niemiecki dwór cesarski.
W 1722 roku otrzymał zadanie utworzenia skarbu miejskiego na Pomorzu. Został powołany do tajnej Rady Stanu w Berlinie, gdzie król pragnął uzyskiwać jego opinię nie tylko w sprawach państwowych, ale także dotyczących osobistych spraw rodziny królewskiej. W 1728 roku Friedrich Wilhelm I mianował Borckego ministrem stanu oraz gabinetu odpowiedzialnym za sprawy zagraniczne. W 1737 roku został mianowany feldmarszałkiem generalnym.
W październiku 1740 roku Fryderyk II wysłał Borckego z misją dyplomatyczną do Hanoweru w celu spotkania z brytyjskim królem Jerzym II. Zmarł w 1741 roku.
Przypisy
Bibliografia
- Wulf-Dietrich von Borcke: Zwischen Europas Kriegsschauplätzen und Preußens Außenpolitik. Adrian Bernhard Graf von Borcke-Stargordt – erster Schloßherr von Stargordt in Pommern. In: Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte. Heft 4/2007, ISSN 0032-4167, S. 6–17.
- Gottfried von Bülow: Borcke, Adrian Bernhard Graf von. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 3, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, S. 156 f.
- Jürgen Hahn-Butry (Hrsg.): Preußisch-deutsche Feldmarschälle und Großadmirale. Safari, Berlin 1938.
- Karl Friedrich Pauli: Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges, Band 7, Halle 1761, S. 1–34
- Kurt von Priesdorff: Soldatisches Führertum. Band 1, Hanseatische Verlagsanstalt Hamburg, o. O. [Hamburg], o. J. [1937], DNB 367632764, S. 92–93, Nr. 162.
- Hans Saring: Borcke, Adrian Bernhard Graf von. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, S. 459 f.
- Rolf Straubel: Biographisches Handbuch der preußischen Verwaltungs- und Justizbeamten 1740–1806/15. In: Historische Kommission zu Berlin (Hrsg.): Einzelveröffentlichungen. 85. K. G. Saur Verlag, München 2009, ISBN 978-3-598-23229-9, S. 110
- Borck (Adrian Bernhard, Graf von). In: Johann Heinrich Zedler: Grosses vollständiges Universal-Lexicon Aller Wissenschafften und Künste. Supplement 4, Leipzig 1754, Spalte 209 f.