Adriaen van Ostade

Adriaen van Ostade (urodzony 10 grudnia 1610 w Haarlemie, zmarły 2 maja 1685 tamże) był holenderskim malarzem, rysownikiem oraz akwaforcistą, który rozpoczął naukę u Fransa Halsa w 1627 roku.

Życiorys

Ojciec Adriaena, Jan Hendricx, pochodził z miasteczka Ostade w pobliżu Eindhoven, co sprawiło, że zarówno Adriaen, jak i jego młodszy brat Isaack, przyjęli ten przydomek. Przed rokiem 1634 Adriaen van Ostade został członkiem gildii św. Łukasza w Haarlemie, gdzie pełnił funkcję dziekana w latach 1662–1663. W 1636 roku wstąpił do straży miejskiej, a w latach 1638–1640 był żonaty. Po raz drugi został wdowcem w 1666 roku.

Twórczość

Artysta stworzył blisko 1000 obrazów, w których ukazywał codzienne życie mieszkańców Holandii. Jego prace koncentrowały się głównie na scenach ludowych, często przedstawiających życie żebraków i włóczęgów, określanych jako gueuseries. Na jego obrazach dominują mistrzowsko i humorystycznie ukazane sceny w chatach chłopskich, szynkach oraz oberżach. Widzimy na nich palaczy otoczonych dymem, pijaków, karciarzy, wiejskich grajków, a także sceny hulanki, kłótni i bijatyk.

Po roku 1650 artysta zaczął malować większe postacie, często umieszczając je w futrynach okien. W jego pracach można dostrzec stonowaną paletę kolorów, która czasami była ożywiana lokalnymi plamami intensywniejszych barw. Jego twórczość miała znaczący wpływ na malarstwo rodzajowe w Haarlemie.

Wybrane prace

Chłopi w tawernie, 1635, Stara Pinakoteka, Monachium
Wnętrze karczmy, 1650, olej na desce, 44 x 35,5 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
Szynk, 1656, Luwr, Paryż
Alchemik, 1661, National Gallery w Londynie
Malarz w swojej pracowni, 1663, Galeria Obrazów Starych Mistrzów, Drezno
Odpoczynek podróżnych, 1671, Amsterdam
Grajek wiejski, 1673, Haga
Weseli pijacy, Haga

W Polsce znajduje się siedem dzieł autorstwa Adriaena van Ostade lub mu przypisywanych:

Scena rodzajowa we wnętrzu (XVII w.), Muzeum Narodowe w Warszawie
Popiersie kobiety (XVII w.), Muzeum Narodowe w Warszawie
Przędząca kobieta przy oknie (XVII w.), Muzeum Narodowe w Warszawie
Palacze (II poł. XVII w.), Muzeum Narodowe w Warszawie
Palacz i pijak (ok. 1650), Zamek Królewski w Warszawie
Lirnik (1637), Muzeum Narodowe w Gdańsku Oddział Sztuki Dawnej (nr inw. MNG/SD/82/ME)
Chłopi w oberży (ok. 1650), Muzeum Archidiecezalne w Katowicach

Przypisy

Bibliografia

Robert R. Genaille (red.), Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 148-150.
Janina Michałkowa (red.), Holenderskie i flamandzkie malarstwo rodzajowe XVII wieku, Warszawa: Wydawnictwo Sztuka, 1955, s. 59-62.