Adoracja ze św. Janem i św. Bernardem
Obraz autorstwa renesansowego włoskiego malarza Fra Filippa Lippiego znany jako Adoracja ze św. Janem i św. Bernardem znajduje się obecnie w zbiorach berlińskiej Gemäldegalerie. Istnieją również dwie repliki tego dzieła, które są przechowywane w Muzeum Uffizi we Florencji.
Dzieło zostało namalowane na zlecenie dworu Cosmy Medyceusza i miało ozdobić kaplicę w Palazzo Medici. Na pierwszym planie ukazana jest Matka Boska w błękitnej, bogato haftowanej szacie, trzymająca nagiego, małego Jezusa. Po lewej stronie obrazu znajduje się młody Jan Chrzciciel, patron Florencji, z nieodłącznym atrybutem – krzyżem oraz szarfą z fragmentem sentencji: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccatum mundi („Oto Baranek Boży, oto ten, który gładzi grzech świata”; Ewangelia według świętego Jana 1, 29). Za nim, pogrążony w modlitwie, przedstawiony jest cysters św. Bernard z Clairvaux. W górnej części obrazu, na środku, widnieje postać Boga Ojca błogosławiącego oraz poniżej Duch Święty w postaci gołąbka. Promień wychodzący od Ducha Świętego w kierunku Jezusa dzieli płótno na dwie części, wyznaczając oś kompozycji. Cała scena ma miejsce w lesie, wśród ściętych drzew, na jednym z których znajduje się sygnatura Filippo, odnosząca się do słów św. Jana: Każde więc drzewo, które nie wydaje dobrego owocu, zostaje wycięte i w ogień rzucone (Łk 9,3).
Bibliografia
Wielkie muzea. Gemäldegalerie, wyd. HPS, Warszawa 2007, ISBN 978-83-60688-48-9