Adolf Rudnicki (urodzony 22 stycznia 1909 w Żabnie, zmarły 14 listopada 1990 w Warszawie) był polskim pisarzem, prozaikiem oraz eseistą o żydowskich korzeniach.
Życiorys
Urodził się jako Aron Hirschhorn w chasydzkiej rodzinie żydowskiej, syna Isaaka Hirschhorna, karczmarza i pomocnika cadyka w Tarnowie, oraz Nechy ze Schneiderów. W 1931 roku ukończył szkołę handlową, a następnie podjął pracę w banku. Zadebiutował jako prozaik w 1930 roku, publikując nowelę pt. Śmierć operatora w dzienniku „Kurier Poranny” nr 234. Jego pierwsza powieść, zatytułowana Szczury, powstała w 1932 roku.
Rudnicki brał udział w kampanii wrześniowej, gdzie został wzięty do niewoli, z której udało mu się uciec. W latach 1940-1941 mieszkał we Lwowie, będąc członkiem Narodowego Komitetu Żydowskiego. 17 września 1940 roku wstąpił do Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy. Od 1942 roku przebywał w Warszawie, gdzie angażował się w działalność podziemia kulturalnego. W 1944 roku jako ochotnik dołączył do Armii Krajowej i uczestniczył w powstaniu warszawskim.
Po wojnie osiedlił się w Łodzi, a następnie w Warszawie, gdzie całkowicie poświęcił się pisarstwu. Współpracował z takimi czasopismami jak „Kuźnica” oraz „Świat”.
Martyrologia Żydów jest istotnym motywem w twórczości Rudnickiego. Termin „epoka pieców” pochodzi od tytułu jednego z jego dzieł. Autor pisał także utwory psychologiczne oraz eseje.
Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera AII-11-17a).
Żona
W 1960 roku ożenił się z Barbarą Baranowską (urodzoną 17 lutego 1934 w Katowicach), która była ilustratorką książek oraz plakacistką. Małżeństwo zakończyło się w 1963 roku, gdy Baranowska nawiązała związek z reżyserem Andrzejem Żuławskim.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1956)
- Złoty Krzyż Zasługi (8 maja 1946)
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska” (1960)
Nagrody
- 1955 – Nagroda Państwowa II stopnia za zbiór opowiadań Żywe i martwe morze
- 1966 – Nagroda Państwowa za tom Kupiec łódzki
- 1987 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
Utwory literackie
- Szczury (1932)
- Żołnierze (1933)
- Niekochana (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, 1937)
- Lato (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, 1938)
- Doświadczenia (1939); wydane łącznie z Żołnierzami jako Profile i drobiazgi żołnierskie (1946)
- Szekspir (1948)
- Pałeczka, czyli Każdemu to na czym mu mniej zależy (1950)
- Żywe i martwe morze (1952)
- Ślepe lustro tych lat cykl Niebieskie kartki (1956)
- Prześwity cykl Niebieskie kartki (1957)
- Narzeczony Beaty cykl Niebieskie kartki (1960)
- Obraz z kotem i psem cykl Niebieskie kartki (1960)
- Kupiec łódzki cykl Niebieskie kartki (1963)
- Pył miłosny cykl Niebieskie kartki (1964)
- Wspólne zdjęcie cykl Niebieskie kartki (1967)
- Teksty małe i mniejsze (1971)
- Rogaty warszawiak (refleksje wokół wspomnień o Antonim Słonimskim) (1981)
- Sto lat temu umarł Dostojewski (1984)
- Krakowskie Przedmieście pełne deserów – wspomnienia (1986)
- Teatr zawsze grany (refleksje wokół wspomnień o Idzie Kamińskiej) (1987)
Wydania pośmiertne
Wybór opowiadań, seria: Biblioteka Narodowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław 2009 ISBN 978-83-04-04943-7.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Lesław Marian Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939–1991: Leksykon. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11593-9. Brak numerów stron w książce.