Adolf Piller

Adolf Emil Piller (urodzony 5 października 1877 roku we Lwowie, zmarły 23 marca 1951 roku w Poznaniu) był polskim architektem.

Życiorys

Urodził się w rodzinie lwowskiego drukarza Kornela Pillera oraz Adolfiny z Sienickich. Po ukończeniu szkoły średniej w 1895 roku rozpoczął studia na Wydziale Architektury lwowskiej Politechniki, gdzie w 1901 roku uzyskał dyplom architekta. W 1903 roku wyjechał, aby kontynuować naukę w Karlruher Institut für Technologie w Karlsruhe, a później w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Po powrocie do Lwowa współpracował z lokalnymi biurami inżynieryjnymi i architektonicznymi. W 1907 roku objął stanowisko architekta miejskiego, które zajmował do 1910 roku. Następnie pracował w Stowarzyszeniu Budowlanym, a w 1914 roku został zmobilizowany do armii austriackiej. Od 1918 roku służył w polskim wojsku i brał udział w obronie Lwowa. 3 marca 1918 roku ożenił się z Jadwigą Majkrzakowską. W 1919 roku, w stopniu porucznika, przeszedł do rezerwy i wraz z żoną opuścił Lwów, a do 1922 roku pracował w Dyrekcji Robót Publicznych w Kielcach. W kolejnych dwóch latach prowadził własne biuro projektowe oraz nadzorował budowę Izby Skarbowej. W 1924 roku przeniósł się do Poznania, gdzie został profesorem w Państwowej Szkole Budowlanej. Równocześnie projektował i nadzorował budowę nowych obiektów. Opracował metodę utwardzania ruchomego piasku przy użyciu szkła wodnego z dodatkami, co zastosował, ratując Dom Nauczyciela w Jastarni przed osunięciem. Ponadto wynalazł sposób zagospodarowania gruzobetonu podczas budowy nowych budynków. Po wysiedleniu z Poznania spędził okres okupacji w Makowie Podhalańskim, a w 1945 roku powrócił do Poznania, gdzie uczył w Państwowym Liceum Budowlanym do przejścia na emeryturę w 1947 roku.

Działalność architektoniczna

Lwów

  • Kamienica z parterem handlowym przy ulicy Serbskiej 13;
  • Kamienica hr. Zofii Lasockiej przy ul. Teatralnej 6 (współautorzy: Tadeusz Nowakowski i Jan Lewiński, realizacja konstrukcji: Zygmunt Piotrowicz);
  • Kamienica modernistyczna z elementami neogotyckimi dla Karola Ludwika Karol Stadtmüllera i Karola Cudżaka przy ulicy Kniazia Romana 6 (Stefana Batorego) (współautor: Roman Wolpel, rzeźby na elewacji: Stanisław Plichal). W latach 1933–1939 w kamienicy mieściło się studio nadające audycję Wesoła Lwowska Fala;
  • Budynek Banku Naftowego przy ulicy Leona Sapiechy 3 (obecnie Stepana Bandery, projektant: Ołeksandr Briułłow (1910) (współautor: Edmund Żychowicz);
  • Wczesnomodernistyczna kamienica przy ulicy Bohdana Chmielnickiego 5 (Żółkiewska) (współautor: Roman Feliński);
  • Domy mieszkalne Michała Demetra przy ulicy Tarnowskiego 2, 4, 6, 8 i 26 (współautor: Piotr Tarnawiecki);
  • Dom akademicki im. Andrzeja Potockiego przy ulicy Josifa Slipego 7 (Sobińskiego);
  • Elektrownia miejska przy ulicy Kozielnickiej.

Poznań

  • Koszary w Ławicy;
  • Gmach Prywatnego Humanistycznego Gimnazjum i Liceum im. Adama Mickiewicza (obecnie Publiczne Liceum Ogólnokształcące Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców im. bł. Natalii Tułasiewicz oraz Katolicka Szkoła Podstawowa im. św. Stanisława Kostki);
  • Gmach Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Juliusza Słowackiego (obecnie Zespół Szkół Muzycznych w Poznaniu);
  • Liceum Dr Sajdaka (obecnie Collegium Marianum w Poznaniu);
  • Gmach Państwowej Szkoły Ogrodniczej (obecnie Kolegium Zembala).

Inne

  • Gmach Towarzystwa Szkoły Przemysłowo-Handlowej Żeńskiej w Lesznie;
  • Kościół pw. Chrystusa Króla w Bogdaju;
  • Kolejowa Stacja Graniczna w Zbąszyniu.

Bibliografia

  • Wielkopolski słownik biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań 1981, ISBN 83-01-02722-3, s. 569;
  • „Czy wiesz kto to jest?”, praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Łozy, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, Warszawa 1938, s. 572;
  • Grzegorz Rąkowski: „LWÓW. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej”. Część IV. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008. ISBN 978-83-89188-70-8.