Adolf Opálka

Adolf Opálka (ur. 4 stycznia 1915 w Rešicach, zm. 18 czerwca 1942 w Pradze) był czeskim spadochroniarzem oraz dowódcą operacji Out Distance.

Życiorys

Jego ojciec, Viktor Jarolím (1882–1942), pracował jako młynarz. Adolf nosił nazwisko swojej matki, Aneżki, która po wyjściu za mąż za kowala z pobliskiej Rokytné, zostawiła go pod opieką swoich rodziców. W nowym związku urodziły się dwie córki. Adolfa wychowywali dziadkowie, a po ich śmierci, jego ciotka, która pozostała niezamężna. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Rešicach, kontynuował naukę w Rouchovany, gdzie kształcił się na mechanika samochodowego. Po wypadku opuścił tę szkołę i rozpoczął naukę w Akademii Handlowej w Brnie, gdzie uzyskał maturę w 1936 roku. W tym samym roku wybrał się na wyprawę rowerową do Jugosławii. W październiku 1936 roku rozpoczął służbę wojskową w pułku piechoty w Brnie, gdzie ukończył szkołę dla kandydatów na oficerów. W 1937 roku, w stopniu porucznika piechoty, został przydzielony do 2 pułku górskiego w Rużomberku, gdzie przeszedł mobilizację. 1 lutego 1938 roku awansował na podporucznika.

26 czerwca 1939 roku, razem z kuzynem Františkiem Pospíšilem oraz Robertem Klecandą, udał się do Polski, gdzie trafił do obozu w Bronowicach Małych. Został przewieziony do Francji na pokładzie statku MS Chrobry, a następnie przez Paryż i Marsylię dotarł do Oranu, gdzie wstąpił do Legii Cudzoziemskiej stacjonującej w Sidi Bu-l-Abbas. Następnie został przeniesiony do 11 pułku strzelców senegalskich, a po powrocie do Francji, udał się do Agde, gdzie stacjonowały oddziały armii czechosłowackiej i został przydzielony jako dowódca do 5 kompanii 3 pułku piechoty. Pułk ten nie został do końca sformowany i nie uczestniczył w walkach z Niemcami. Po upadku Francji, Opálka przedostał się do Anglii.

19 września 1941 roku przeszedł szkolenie w Szkocji, a w październiku ukończył kurs spadochroniarski w bazie Ringway. Wkrótce potem został przydzielony jako dowódca do operacji Out Distance. 25 października 1941 roku awansował do stopnia porucznika.

28 marca 1942 roku, o godzinie 2:00, z fałszywymi dokumentami na nazwisko Adolf Král, został zrzucony na spadochronie na teren Protektoratu Czech i Moraw wraz z członkami swojej grupy: Ivanem Kolaříkiem i Karelem Čurdą. Z powodu błędu nawigatora, spadochroniarze wylądowali w pobliżu miejscowości Ořechov (okres Jihlava), tracąc większość wyposażenia, ponieważ nie udało im się odnaleźć jednego z dwóch spadochronów z ładunkiem. W wyniku tego, a także z powodu utraty sfałszowanego dokumentu tożsamości przez Kolaříka, Opálka zdecydował o rozdzieleniu się i rozpoczęciu działania przez poszczególnych członków grupy na własną rękę, planując skontaktowanie się poprzez umówione ogłoszenie w gazecie Národní politika. Zostawili również ukryty racon, który później został odkryty przez żandarmów przeszukujących miejsce lądowania.

Opálka, który odniósł obrażenia podczas lądowania, udał się do ciotki w rodzinnych Rešicach, aby leczyć zranioną nogę. Następnie dotarł przez Lázně Bělohrad do Pragi. Tam uzyskał adres Alfréda Bartoša z grupy Silver-A, z którym się spotkał. Został skierowany do stolicy, by pomóc w przygotowaniach do zamachu na Reinharda Heydricha. Rozpoczął także przygotowania do realizacji zadania swojego zespołu – naprowadzenia bombowców na fabrykę Škoda w Pilźnie. Opálka zgłosił utratę raconu i zaproponował użycie sygnałów świetlnych do naprowadzania. Akcja wymagała współpracy Gabčíka, Kubiša, Valčíka, Opálki i Čurdy, a także wsparcia ruchu oporu z Pragi. 25 kwietnia 1942 roku przeprowadzono nieudane bombardowanie – wybrano noc z soboty na niedzielę, aby zminimalizować ewentualne straty wśród cywilnych czeskich pracowników zakładu. Pomimo wysiłków konspiratorów i załóg samolotów, bomby spadły poza fabryką.

Po zamachu na Reinharda Heydricha, z własnej woli dołączył do grupy spadochroniarzy ukrywających się w krypcie soboru Świętych Cyryla i Metodego w Pradze, by podtrzymać ich na duchu i objąć dowództwo. 18 czerwca 1942 roku grupa została wykryta przez nazistów w wyniku zdrady Karela Čurdy i Viliama Gerika. W nierównej walce z ponad 800 funkcjonariuszami SS i Gestapo, po wyczerpaniu się amunicji, Opálka popełnił samobójstwo wraz z podkomendnymi: wykonawcami zamachu na Reinharda Heydricha – kapitanem Jozefem Gabčíkiem, kapitanem Janem Kubišem, kapitanem Josefem Valčíkiem, porucznikiem Josefem Bublíkiem, porucznikiem Janem Hrubým oraz porucznikiem Jaroslavem Švarcem.

Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana (12 września 1945), następnie do stopnia kapitana sztabowego (1 grudnia 1945), później majora, a ostatecznie pułkownika (2002).

Odznaczenia

Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo” I Klasy – 1968, pośmiertnie
Złota Gwiazda Czechosłowackiego Orderu Wojskowego „Za Wolność” – 1949, pośmiertnie
Order Milana Rastislava Štefánika III Klasy – 1991, pośmiertnie
Krzyż Obrony Państwa Ministra Obrony Republiki Czeskiej – 2010, pośmiertnie
Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 – dwukrotnie: 1942 i 1945 (pośmiertnie)