Adolf Freiherr Odkolek von Újezd (znany także jako von Augezd lub von Aujezd) urodził się 1 grudnia 1854 roku w Pradze, a zmarł 1 lub 2 stycznia 1917 roku w Stockerau. Był oficerem kawalerii w armii austro-węgierskiej oraz wynalazcą w dziedzinie techniki wojskowej.
Życiorys
Odkolek rozpoczął swoją karierę wojskową jako jednoroczny ochotnik w 1873 roku. W trakcie swojej służby w 6 Pułku Ułanów awansował, uzyskując stopień kadeta w 1874 roku, leutnanta w 1875 roku i oberleutnanta w 1880 roku. Od 1882 roku jego stan zdrowia zaczynał wpływać na jego służbę, co doprowadziło do przeniesienia go w stan nadetatowy i częstych urlopów. W 1888 roku zdobył stopień rotmistrza 2 klasy, jednak w tym samym roku został uznany za niezdolnego do służby liniowej. W 1892 roku przeniesiono go do 11 Czeskiego Pułku Ułanów w Jarosławiu, gdzie miał obniżone starszeństwo w stopniu do 1 czerwca 1890 roku. Ostatecznie w 1896 roku przeszedł w stan spoczynku.
Jako utalentowany samouk w zakresie techniki wojskowej, Odkolek wykorzystywał czas urlopu na prace konstrukcyjne. Skupił się na projektowaniu karabinu powtarzalnego oraz na swoim najważniejszym wynalazku – karabinie maszynowym Odkolek, który był przeładowywany dzięki energii gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór lufy. Lufa tego karabinu była chłodzona powietrzem i posiadała żebrowanie. W tamtych czasach standardowe ciężkie karabiny maszynowe były chłodzone wodą. Niestety, Odkolek nie zyskał uznania dla swojej konstrukcji w armii austro-węgierskiej, która uważała, że dysponuje wystarczająco nowoczesną bronią, a jednocześnie zmagała się z koniecznością przestawienia się na karabiny powtarzalne. W związku z tym sprzedał swoje patenty firmie Hotchkiss & Company, która po dalszym rozwoju na ich podstawie zaczęła produkcję ulepszonych modeli ciężkich karabinów maszynowych w 1897 roku. Wśród nich Hotchkiss mle 14 stał się podstawowym ciężkim karabinem armii francuskiej pod koniec I wojny światowej. Wszelkie późniejsze karabiny maszynowe przeładowywane energią gazów prochowych i chłodzone powietrzem bazują na idei Odkolka.
Po rozpoczęciu wojny w 1914 roku, Odkolek został przywrócony do czynnej służby jako nauczyciel w szkole oficerów rezerwy kawalerii w Holíč. W latach 1915–1916 był odkomenderowany do wojskowej komisji technicznej, aby rozpatrzyć swój projekt granatnika. Po negatywnej opinii na temat jego projektu, Odkolek został oficerem szkoleniowym w 11 Pułku Ułanów, a w 1916 roku awansował na majora rezerwy.
Zmarł w Stockerau 2 stycznia 1917 roku. Zgodnie z dostępnym skanem księgi zmarłych, data jego śmierci to 1 stycznia 1917 roku, a przyczynami zgonu były arterioskleroza oraz zapalenie płuc. W dokumencie podano również, że był kawalerem.
Przypisy
Bibliografia
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1893. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1893. (niem.).
Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. VI: Obrączki Kościuszkowskie – Przemysł II. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1937.