Adolf Molak
Adolf Molak (urodzony 19 lutego 1914 w Cieszynie, zmarły 19 stycznia 1975 w Katowicach) był polskim pedagogiem, socjologiem oraz historykiem oświaty.
Uzyskał wykształcenie w szkole ludowej oraz w Gimnazjum Klasycznym im. Osuchowskiego w Cieszynie, gdzie zdał maturę w 1932 roku. W 1937 roku ukończył studia magisterskie z zakresu filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim, równocześnie zdobywając dyplom nauczyciela szkoły średniej. Po zakończeniu studiów pracował jako nauczyciel w jednej z publicznych szkół podstawowych w Krakowie oraz jako asystent profesora Stefana Szumana w Zakładzie Psychologii Pedagogicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1938 roku do wybuchu II wojny światowej był zatrudniony w Państwowym Pedagogium w Kielcach. W czasie okupacji angażował się w tajne nauczanie, a w ramach Delegatury Rządu na Kraj w Okręgu Kraków, w Okręgowym Biurze Oświaty i Kultury, działał pod pseudonimem Klimsza jako referent do spraw dokształcania nauczycieli. Uczestniczył również w pracach konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Pod koniec wojny krytycznie ocenił współpracę Batalionów Chłopskich z Armią Czerwoną. Po wojnie, w 1945 roku, podjął pracę w Zakładzie Psychologii Pedagogicznej działającym pod auspicjami katowickiego kuratorium oraz w Państwowym Pedagogium w Krakowie. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie początkowo pracował w Ministerstwie Oświaty oraz w Centrali Związku Nauczycielstwa Polskiego, a od 1955 roku w Katedrze Pedagogiki AWF. Jego prace koncentrowały się na zagadnieniach z pogranicza pedagogiki i socjologii, co narażało go na nieprzyjemności ze strony ówczesnych władz. W 1960 roku obronił rozprawę doktorską na temat „Treść i metody a warunki wychowania moralnego w szkołach zawodowych”, a w 1970 roku uzyskał habilitację z rozprawą „Szkoła pracy G. Kerchensteinera. Model szkoły dla potrzeb cywilizacji przemysłowej w warunkach społeczeństwa kapitalistycznego”, obejmując stanowisko dyrektora Instytutu Pedagogiki i Psychologii na Uniwersytecie Śląskim. Zmarł niespodziewanie w miejscu pracy.
Wśród jego publikacji warto wymienić: „Sport jako czynnik osobotwórczy a zadania pedagogiki” (1971), „Socjometryczne techniki badawcze” (1973), „O postęp pedagogiczny w szkole i oświacie. Wybrane problemy” (1976), „Socjometria w pracy wychowawczej zakładu doskonalenia zawodowego” (1982, współautor). Był również członkiem Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, a także zasiadał w Komitecie Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk.
Został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Ustroniu.
Przypisy
Bibliografia
- Danuta Drynda, Adolf Molak, w: Słownik pedagogów polskich (pod redakcją Wandy Bobrowskiej-Nowak i Danuty Dryndy), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998, s. 141–142
- Non omnis moriar. Zmarli Pracownicy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 1968–2008 (pod redakcją Antoniego Barciaka), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008, s. 240–242