Adolf Ligoń

Adolf Ligoń (urodzony 20 lutego 1855 w Zawadzkiem, zmarł 2 września 1931 w Katowicach) był działaczem społecznym, pisarzem, dziennikarzem oraz wydawcą.

Życiorys

Przyszedł na świat 20 lutego 1855 roku w Zawadzkiem, położonym w powiecie strzeleckim na Opolszczyźnie, w rodzinie kowala i poety, a także pisarza ludowego, Juliusza Ligonia. Rodzina Ligoniów przeprowadziła się do Zawadzkiego z Królewskiej Huty (dzisiejszy Chorzów) po narodzinach jego starszego brata, Jana Ligonia. Razem z bratem ukończył lokalną szkołę ludową.

W 1870 roku rodzina osiedliła się w Królewskiej Hucie. Jego brat Jan, do 1884 roku, pełnił funkcję bibliotekarza w Kółku Towarzyskim w Królewskiej Hucie oraz działał jako reżyser i aktor amatorskich przedstawień.

Adolf wspierał swojego brata w amatorskich przedsięwzięciach teatralnych, przerabiając niemieckie komedyjki na potrzeby lokalnego teatru, w tym utwory takie jak „Telefon bez drutu, czyli kiszkomówca”, „Opętany Walek” oraz „Pijak przed sądem”. Wybrane przeróbki, m.in. „Śmierć za życia”, publikował w 1881 roku w „Gazecie Górnośląskiej”. Tłumaczył również niemieckie powieści.

W 1883 roku założył księgarnię w Królewskiej Hucie, którą jednak musiał zamknąć z powodu sporów z pruskimi władzami.

W 1884 roku jego brat Jan został zwolniony z pracy w hucie jako „polski agitator”. Wraz z braćmi, Janem i Robertem, przenieśli się do Pomiarek koło Truskawca w Małopolsce. Jan znalazł zatrudnienie jako maszynista przy szybach naftowych, natomiast Adolf pracował jako sekretarz sądowy w Muszynie.

W 1889 roku powrócił z braćmi na Śląsk i osiedlił się w Królewskiej Hucie. Bez powodzenia podjął kolejną próbę otwarcia księgarni, tym razem w Piekarach. Próba wydania własnego lokalnego czasopisma również zakończyła się niepowodzeniem.

Był redaktorem wielu katolickich periodyków, w tym centrowej „Gazety Katolickiej”, dodatku do „Górnoślązaka” „Rodzina Chrześcijańska” oraz pisma „Straż znad Odry”. Był również wydawcą „Dzwonka Maryi” oraz pisma Towarzystwa Maryańskiego „Tygodnik Katolicki”.

W latach 1899–1900 pełnił funkcję prezesa Kółka Towarzyskiego w Królewskiej Hucie; w 1902 roku był skarbnikiem lokalnego oddziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W 1906 roku objął stanowisko prezesa Koła Śpiewaczego „Harmonia”.

W latach 1907–1908 działał jako skarbnik Polskiego Komitetu Wyborczego dla Śląska, a także jako generalny skarbnik Związku Wzajemnej Pomocy Chrześcijańskich Robotników Górnośląskich. W 1910 roku został sekretarzem Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, a rok później sekretarzem Banku Ludowego.

Jako członek Polskiego Komitetu Wyborczego organizował wiece przedwyborcze na Górnym Śląsku. W trakcie plebiscytu działał w Polskim Komisariacie Plebiscytowym w Bytomiu.

Był mężem Wiktorii z Kaweckich, z którą doczekał się dwóch synów – Kazimierza oraz Zygmunta.

Zmarł 2 września 1931 roku w Katowicach.

Ordery i odznaczenia

Srebrny Krzyż Zasługi (7 lipca 1926)

Przypisy

Bibliografia

Poczet Chorzowian – Adolf Ligoń.

Adam Jarosz, biogram [w:] Chorzowski Słownik Biograficzny, wyd. Muzeum w Chorzowie, Chorzów 2007, s. 224–225.

Encyklopedia kościoła katolickiego na Śląsku – Ligoń Adolf.