Adolf Juzof

Adolf Juzof

Adolf Juzof, znany również pod pseudonimami „Jarosz” oraz „Juchnicki”, urodził się 19 maja 1899 roku w Cieszynie, a zmarł w tym samym mieście 19 maja 1956 roku. Był synem Jana i Zuzanny z domu Gembala oraz kapitanem Wojska Polskiego.

Życiorys

Po ukończeniu szkoły średniej, Juzof wstąpił jako ochotnik do armii austriackiej, gdzie służył w 1 Tyrolskim Pułku Strzelców Cesarskich. Od maja do września 1917 roku przeszedł szkolenie w szkole oficerów rezerwy we Frysztacie. Od września 1917 do grudnia 1918 roku, jako członek batalionu szturmowego 56 Dywizji Piechoty, uczestniczył w I wojnie światowej na froncie włoskim, gdzie odniósł rany.

3 listopada 1918 roku dołączył do formującego się 10 pułku piechoty jako podchorąży. Brał udział w obsadzaniu przyszłej granicy polsko-czeskiej na odcinku Gnojnik – Błędowice k. Ostrawy. 8 stycznia 1919 roku przeniósł się z III batalionem swojego pułku na front ukraiński, gdzie pozostawał do października 1919 roku, przeprowadzając liczne skuteczne akcje przeciwko wrogowi (w rejonie Kiersznicy k. Gródka Jagiellońskiego i Lubienia Małego).

Po powrocie na plebiscyt cieszyński zorganizował oddział Tajnej Organizacji Wojskowej (TOW), obejmujący gminę Pastwiska oraz pięć sąsiadujących gmin, stając się jego dowódcą. Oddział ten przeprowadził szereg akcji mających na celu ograniczenie działalności czeskich bojówek.

Po ustaleniu granicy między Polską a Czechami powrócił do wojska, służąc w 35 pułku piechoty do kwietnia 1925 roku, a następnie w 5 Batalionie Korpusu Ochrony Pogranicza w stopniu porucznika, a później kapitana.

Po przeniesieniu do 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie, objął stanowisko dowódcy kompanii ckm. W obliczu zaostrzającego się konfliktu polsko-czeskiego zgłosił się na ochotnika do formowania Legionu „Zaolzie”, gdzie wraz z mjr. Gustawem Swaczyną dowodził Grupą I Cieszyn.

W październiku 1938 roku, jako członek 4 pułku strzelców podhalańskich, brał udział w zajmowaniu Zaolzia. W ramach przygotowań do II wojny światowej został wyznaczony na dowódcę Batalionu ON „Krotoszyn”. Z jego oddziałem uczestniczył w kampanii wrześniowej, przebywając szlak od Krotoszyna, przez Koźmin, Turek, Koło, aż do bitwy nad Bzurą, gdzie doznał ciężkich ran i dostał się do niewoli niemieckiej, przebywając w Oflagu VII A w Murnau aż do momentu wyzwolenia.

Po powrocie do ojczyzny podjął pracę w PZU jako inspektor akwizycji. Zmarł 19 maja 1956 roku i został pochowany na cmentarzu w Cieszynie-Pastwiskach.

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Medal Niepodległości

Bibliografia

• Centralne Archiwum Wojskowe, Akta personalne
• Długajczyk E. „Tajny front na granicy cieszyńskiej”, s.156, 159
• Długajczyk E. „Polska konspiracja wojskowa na Śląsku Cieszyńskim w latach 1919–1920”, s.232–233
• Pindel K. „Obrona Narodowa 1937–1939”, 1979, s. 300
• Nadarzyński Wł. „Zasłużony kapitan”, Głos Ziemi Cieszyńskiej, 1997, nr 26, s. 7
• Szczurek J. „Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego”, t.IV, s.32–33, 122