Adolf II (urodzony około 1371/3, zmarł we wrześniu 1448) – hrabia Kleve od 1394 roku, a od 1417 roku awansowany do rangi księcia Kleve, oraz hrabia Mark (jako Adolf IV) w latach 1398–1437, był jednym z najważniejszych książąt Rzeszy w swoim czasie.
Życiorys
Adolf był najstarszym synem hrabiego Kleve i hrabiego Mark, Adolfa I (III), oraz Małgorzaty, córki hrabiego Bergu, Gerarda. Po śmierci ojca w 1394 roku objął władzę jako hrabia Kleve, podczas gdy hrabstwo Mark przypadło jego młodszemu bratu Dytrykowi. Po pokonaniu w 1397 roku księcia Bergu, Wilhelma I, w bitwie pod Kleverhamm oraz po nagłej (w 1398) śmierci brata Dytryka, zyskał możliwość podniesienia znaczenia swojego kraju. Systematycznie rozszerzał jego granice, zdobywając fragmenty Geldrii (w tym Emmerich am Rhein), a także poprzez udzielanie pożyczek pod zastaw. W dniu 18 kwietnia 1417 roku, podczas soboru w Konstancji, został uhonorowany tytułem księcia przez cesarza Zygmunta Luksemburskiego. Zagrożeniem dla jego władzy były roszczenia młodszego brata Gerarda, który zawiązał sojusz z arcybiskupem Kolonii, Dytrykiem z Moers, domagając się zwrotu hrabstwa Mark. Ostatecznie, po wielu latach sporów, Adolf musiał oddać większość terytoriów bratu. Nowy konflikt z arcybiskupem Kolonii, który rozpoczął się w 1444 roku, Adolf rozwiązał przy wsparciu Burgundii, zdobywając dla swojego księstwa Soest i Xanten, uzyskując niezależność kościelną od arcybiskupstwa, a nawet nominując swojego syna Adolfa na nowego arcybiskupa Kolonii (choć nie objął on tego stanowiska).
Adolf miał na swoim koncie wiele zasług w zakresie unowocześnienia organizacji swojego kraju. Usprawnił i uprościł biurokrację dworską oraz intensywnie pracował nad modernizacją gospodarki. Zorganizował stałą radę doradczą, składającą się głównie z urzędników i prawników. Dbał o warunki życia chłopów, nieustannie podróżując po księstwie. Fortyfikował również księstwo i zorganizował rodzaj milicji krajowej.
Rodzina
Adolf dwukrotnie zawierał małżeństwo. W 1400 roku poślubił Agnieszkę (1379–1404), córkę palatyna reńskiego i króla Niemiec Ruprechta Wittelsbacha. To małżeństwo nie doczekało się potomstwa. 12 lipca 1406 roku ożenił się po raz drugi z Marią, córką księcia Burgundii i późniejszego hrabiego Flandrii, Jana bez Trwogi. Z tego związku urodziło się dziesięcioro dzieci:
- Małgorzata (1415/6–1444), żona księcia Bawarii-Monachium, Wilhelma III, a następnie hrabiego Wirtembergii-Stuttgart, Ulryka V,
- Katarzyna (1417–1476/9), żona księcia Geldrii, Arnolda,
- Jan I (1419–1481), następca ojca jako książę Kleve, późniejszy hrabia Mark, ojciec księcia Jana II,
- Elżbieta (1420–1488), żona hrabiego Schwarzburg-Blanckenburg, Henryka XXVI,
- Agnieszka (1422–1448/79), żona Karola, księcia Viany, syna króla Aragonii i Nawarry, Jana II,
- Helena (1423–1471), żona księcia Brunszwiku-Wolfenbüttel, Henryka Spokojnego,
- Adolf (1425–1492),
- Maria (1426–1487), żona księcia Orleanu, Karola Walezjusza, matka króla Francji, Ludwika XII,
- Anna (1432–1432),
- Engelbert (1433–1433).
Adolf był także ojcem licznych dzieci nieślubnych.
Bibliografia
Henny Grüneisen: Adolf I.. W: Neue Deutsche Biographie. T. 1. Berlin: Duncker & Humblot, 1953, s. 81–82. [dostęp 2014-01-03].
Woldemar Harleß: Adolf II.. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 1. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1875, s. 100–102. [dostęp 2014-01-03].
Adolf I. (IV) Herzog v.Cleve Graf v.d.Mark. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2014-01-03].
Manuel Hagemann: Adolf II. (1373-1448), Herzog von Kleve (1394-1448). [w:] Portal Rheinische Geschichte [on-line]. 2010-09-30. [dostęp 2014-01-03].