Adolf I
Adolf I (urodzony przed 1199 rokiem, zmarł 28 czerwca 1249 roku) – hrabia Mark od około 1198 roku.
Życiorys
Adolf był potomkiem hrabiego Alteny Fryderyka oraz Alveradis z Krieckenbeck. Jego stryj, arcybiskup Kolonii, pełnił swoją funkcję w latach 1193–1205 oraz 1212–1216 i również nosił imię Adolf I. W około 1198 roku przejął dziedzictwo po swoim ojcu, zaczynając nazywać się hrabią Mark, nawiązując tym samym do zamku Mark. Dzięki bliskiej współpracy ze stryjem, znacznie powiększył swoje terytorium.
Kuzyn Adolfa, hrabia Isenberga Fryderyk II (1214–1226), przewodził stronnictwu panów westfalskich, które sprzeciwiało się dominacji arcybiskupów kolońskich. W trakcie konfliktu o Essen, Fryderyk doprowadził do zamordowania arcybiskupa Engelberta z Bergu. Adolf wykorzystał tę sytuację, występując przeciwko Fryderykowi, uznanemu przez cesarza za wyjętego spod prawa, i zdobył dużą część jego majątku. Część tych dóbr musiał jednak zwrócić w 1243 roku, zawierając układ o podziale posiadłości z synem Fryderyka. Mimo to, w tym okresie zdołał stworzyć solidne podstawy terytorialne, co przyczyniło się do przyszłej dominacji Mark jako najważniejszego świeckiego księstwa w Westfalii.
W 1226 roku założył miasto Hamm w pobliżu zamku Mark, które stało się centralnym punktem jego władzy.
Rodzina
Adolf był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Luitgarda, która prawdopodobnie była córką hrabiego Looz Gerarda II. Jedynym dzieckiem Adolfa i Luitgardy była córka Irmgarda, która pełniła funkcję ksieni w Bersenbrück.
Drugą żoną Adolfa była Irmgarda, córka hrabiego Geldrii Ottona I. Z tego małżeństwa pochodziło siedmioro dzieci:
- córka, żona hrabiego Katzenelnbogen Dytryka II,
- Eberhard (zm. 1241), współrządca ojca w Mark,
- Otto (zm. 1262), hrabia Alteny,
- Gerard (zm. 1272), biskup Münsteru,
- Engelbert I (zm. 1277), hrabia Mark,
- Ryszarda (zm. po 1270), żona Ottona z Dale,
- Adelajda (zm. po 1233), żona hrabiego Sayn Jana.
Bibliografia
Jürgen Kloosterhuis: Mark, Grafen von der. W: Neue Deutsche Biographie. T. 16. Berlin: Duncker & Humblot, 1990, s. 219–222. [dostęp 2016-02-04].
Adolf I. von Berg, Graf von Mark (1199-1249), Vogt von Werden und Cappenberg. [w:] Genealogie Mittelalter: Mittelalterliche Genealogie im Deutschen Reich bis zum końca Stauferów: Materialsammlung [on-line]. [dostęp 2016-02-04].
Adolf I. Graf v. Altena u. v. d. Mark. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2016-02-04].