Adolf Dux
Adolf Dux (ur. 25 października 1822 r. w Pozsony – zm. 20 listopada 1881 r. w Budapeszcie) był węgierskim pisarzem, tłumaczem i publicystą pochodzenia żydowskiego.
Urodził się jako Abraham Dukes i był kuzynem Leopolda Dukesa.
Osiągnął średnie wykształcenie w Bratysławie, gdzie również ukończył studia prawnicze. Początkowo pracował jako współpracownik w gazecie „Pressburger Zeitung” w latach 1847-1849. W okresie 1849-1852 mieszkał i studiował w Wiedniu, gdzie uzyskał tytuł doktora filozofii. Po powrocie do Bratysławy w 1852 roku, pracował jako nauczyciel w miejskiej szkole realnej i ponownie pisał dla „Pressburger Zeitung”. Od 1855 roku aż do swojej śmierci mieszkał w Budapeszcie, gdzie współpracował z gazetą „Pester Lloyd”.
Uznawany był za jednego z najbardziej utalentowanych oraz najpłodniejszych pisarzy i publicystów węgierskich swojej epoki.
Zyskał sławę dzięki pierwszym przekładom węgierskich poetów i pisarzy na język niemiecki. To właśnie Dux jako pierwszy wprowadził Sándora Petőfiego do literatury niemieckiej, tłumacząc tom jego wybranych wierszy (Ausgewählte Gedichte von Petőfi, Wiedeń 1846). Przetłumaczył również węgierską tragedię Bánk bán autorstwa Józsefa Katony (Leipzig 1858), dzieło A karthauzi Józsefa Eötvösa (niem. Der Karthäuser, 7. wyd. Wiedeń 1878) oraz szereg innych utworów poetyckich i prozatorskich autorstwa takich pisarzy jak Mór Jókai, Mihály Vörösmarty czy János Arany.
Wśród jego oryginalnych prac znajdują się nowele, które zostały opublikowane pod tytułem Deutsch-Ungarisches (Wiedeń 1871). Inne teksty, głównie związane z literaturoznawstwem oraz historią kultury, ukazały się pod tytułem Aus Ungarn (Leipzig 1880).
Przypisy
Bibliografia
Adolf Dux, [w:] Gabriele von Glasenapp, Hans Otto Horch: Ghettoliteratur. Eine Dokumentation zur deutsch-jüdischen Literaturgeschichte des 19. und frühen 20. Jahrhunderts; Max Niemeyer, Tübingen 2005, s. 844–846.