Adolf Dietzius

Adolf Dietzius, urodzony 7 listopada 1852 roku w Jarosławiu, zmarł 27 stycznia 1920 roku w tym samym mieście. Był lekarzem, burmistrzem Jarosławia oraz posłem do parlamentu wiedeńskiego.

Życiorys

Dietzius przyszedł na świat w Jarosławiu jako piąte dziecko Karola i Józefiny Dietzius (z domu Hawel), w rodzinie wielodzietnej. Jego ojciec pełnił funkcję naczelnika poczty jarosławskiej. W 1872 roku zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Przemyślu, a następnie rozpoczął studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu Wiedeńskiego. Po ich ukończeniu w 1878 roku wrócił do Jarosławia, gdzie pracował jako lekarz ogólny, powiatowy, kolejowy oraz miejski.

W 1883 roku zasiadł w Radzie Miejskiej, a w 1891 został wybrany na burmistrza Jarosławia, pełniąc tę funkcję aż do 1918 roku. W jego kadencji, po niemal stuletniej przerwie, w 1884 roku otwarto gimnazjum, a wkrótce potem również szkołę realną. Pod jego przewodnictwem powstały m.in. gmach „Sokoła” oraz budynki Straży Ogniowej, Dyrekcji Skarbu, poczty, starostwa i bursy szkolnej. Zainicjowano budowę nowych ulic: Poniatowskiego, Królowej Jadwigi, Kraszewskiego, Kościuszki, Głowackiego i Racławickiej. Skupił się na poprawie zdrowia mieszkańców, remontując stare i budując nowe studnie publiczne oraz rozwijając miejską sieć kanalizacyjną. W 1900 roku powstał park miejski na Olszanówce, na którego terenie w 1908 roku odbyła się wystawa przemysłowa i rolnicza. W 1902 roku zbudowano miejski szpital powszechny, a w 1905 roku założono Nowy Cmentarz. Otrzymał honorowe obywatelstwo miasta w 1901 roku. Dbał także o rozwój oświaty, w jego czasach powstały: szkoła realna, prywatne kursy seminaryjne, Prywatne Gimnazjum Żeńskie, Szkoła Rzemiosł Budowlanych oraz szkoła muzyczna przy Towarzystwie Muzycznym im. Chopina. W uznaniu jego osiągnięć został wybrany na wiceprezesa Rady Powiatowej (1897–1912, 1913–1918) oraz do Rady Państwa (1907–1911), gdzie zabiegał o sprawy miasta.

W 1918 roku zrezygnował z pełnienia funkcji burmistrza z powodu podeszłego wieku, problemów zdrowotnych oraz trudności w przystosowaniu się do zmieniającej się rzeczywistości powojennej. Oprócz tej funkcji był zastępcą marszałka jarosławskiej Rady Powiatowej oraz założycielem i dyrektorem Kasy Oszczędności. Angażował się w wiele działań społecznych, m.in. w 1894 roku był zastępcą prezesa Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Jarosławiu, członkiem c.k. Rady Szkolnej Okręgowej w Jarosławiu, delegatem zachodnio-galicyjskiej Izby Lekarskiej w Krakowie do c.k. Krajowej Rady Zdrowia, prezesem Towarzystwa jarosławskiej Ochotniczej Straży Ogniowej oraz przewodniczącym Stałej Komisji Zdrowia Miejskiego. Był żonaty z Eugenią z Ossolińskich (zm. 1916) oraz Jadwigą z Kopystyńskich. Był fundatorem domu dla sierot i ubogich przy ul. Grunwaldzkiej. Zmarł 27 stycznia 1920 roku w Jarosławiu i został pochowany na Nowym Cmentarzu.

Odznaczenia i wyróżnienia

Kawaler Orderu Franciszka Józefa – Austro-Węgry (1906)

Order Korony Żelaznej III Klasy – Austro-Węgry (za pracę obywatelską i społeczną na stanowisku burmistrza oraz lojalny stosunek do rządu austriackiego)

Honorowa godność członka Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Jarosławiu (za wspieranie polskich uczuć narodowych oraz organizacji i stowarzyszeń)