Adolf Czuba (ur. około 1900, zm. w nocy z 22 na 23 czerwca 1937 w Taurowie) był polskim pracownikiem kolejowym oraz działaczem społecznym w okresie II Rzeczypospolitej.
Życiorys
Pełnił rolę strażnika oraz dróżnika w Wydziale Powiatowym. Angażował się w działalność społeczną i gospodarczą. W Taurowie sprawował funkcję komendanta Związku Strzeleckiego oraz był instruktorem. Był również członkiem Towarzystwa Szkoły Ludowej oraz Kółka Rolniczego. Dnia 30 maja 1926 roku dołączył do komisji związku Stronnictwa Chłopskiego w Taurowie, w gminie Budyłów, w powiecie brzeżańskim.
W nocy z 22 na 23 czerwca 1937 roku został skrytobójczo zamordowany przez ukraińskich nacjonalistów w swoim domu w Taurowie. Sprawcy wtargnęli do jego mieszkania i otworzyli ogień. Około półtora roku wcześniej jego dom został podpalony przez Ukraińców. Po morderstwie na miejsce zbrodni przybył starosta brzeżański Karol Woyciechowski, który początkowo osobiście nadzorował postępowanie śledcze.
Adolf Czuba został pochowany na cmentarzu wojskowym w Brzeżanach, a jego pogrzeb stał się manifestacją polskiej społeczności, w której uczestniczyło około 15 tysięcy osób.
Latem 1937 roku wystosowano apel o pomoc w odbudowie gospodarstwa Adolfa Czuby, które nie zdążył odnowić przed swoją tragiczną śmiercią po wcześniejszym pożarze.
W wyniku wyroku Sądu Okręgowego w Brzeżanach trzej sprawcy jego morderstwa zostali skazani na kary pozbawienia wolności w wysokości 12, 8 i 5 lat.
Adolf Czuba był żonaty z Marią i miał pięcioro dzieci (najstarsze w 1937 roku rozpoczęło naukę w I klasie Gimnazjum w Brzeżanach). W 1944 roku jego żona oraz synowie Józef i Marian również padli ofiarą ukraińskich nacjonalistów.
Przypisy
Bibliografia
Pogrzeb ś. p. Adolfa Czuby. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 142 z 27 czerwca 1937.
Morderstwo w Taurowie. „Wschód”. Nr 52, s. 3, 30 czerwca 1937.
Akcja i ofiary na odbudowanie gospodarstwa tragicznie zmarłego ś. p. Adolfa Czuby w Taurowie. „Wschód”. Nr 57, s. 1, 20 sierpnia 1937.
Zamordowanie działacza polskiego w Brzeżańskim. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 142 z 27 czerwca 1937.
Lucyna Kulińska: Preludium zbrodni. Nacjonalizm ukraiński na Brzeżańszczyźnie w latach 1922-1941. W: Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich. Kędzierzyn-Koźle: Stowarzyszenie Kresowian w Kędzierzynie-Koźlu, 2012, s. 13. ISBN 978-83-63999-01-8.