Adolf Czerwiński

Adolf Czerwiński (1852-24 czerwca 1937) był polskim prawnikiem, specjalistą w zakresie prawa karnego, c. k. radcą dworu, sędzią oraz doktorem honoris causa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Był również aktywnym działaczem społecznym.

Życiorys

Urodził się w 1852 roku w rodzinie greckokatolickiego księdza w powiecie buczackim. Chociaż był wyznania greckokatolickiego, identyfikował się jako Polak. Ukończył C. K. Gimnazjum w Brzeżanach, a następnie studiował prawo, po czym w okresie zaboru austriackiego, w ramach autonomii galicyjskiej, rozpoczął pracę w wymiarze sprawiedliwości Austro-Węgier. Został sędzią w Radziechowie, a później pracował w sekretariacie Najwyższego Trybunału w Wiedniu. W latach 80. pełnił funkcję auskultanta w C. K. Sądzie Powiatowym w Drohobyczu.

W kwietniu 1892 roku, jako adiunkt, awansował na substytuta prokuratorii przy c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku, gdzie od 1893 roku był zastępcą prokuratora Józefa Heldenburga. W marcu 1895 roku został przeniesiony do Lwowa na stanowisko c. k. zastępcy prokuratora państwa. Następnie pełnił rolę prokuratora państwa we Lwowie, a od września 1897 roku był zastępcą prokuratora w Stryju, gdzie później objął stanowisko kierownicze. Przez sześć lat był również inspektorem sądowniczym w Galicji, a następnie prezesem sądów okręgowych w Samborze, Tarnopolu i Lwowie do 1911 roku. Od stycznia 1912 do 1918 roku pełnił funkcję prezydenta C. K. Wyższego Sądu Krajowego we Lwowie, zastępując Aleksandra Mniszek-Tchorznickiego. Przed 1914 rokiem otrzymał tytuł c. i k. tajnego radcy.

W czasie I wojny światowej zorganizował zamiejscową siedzibę lwowskiego sądu w czeskim Ołomuńcu oraz tworzył sądy karne w Budziejowicach i Czeskiej Lipie. 12 sierpnia 1918 roku otrzymał II stopień szlachectwa z przydomkiem „Ritter von Czerwiński”.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Czerwiński pełnił funkcję prezesa lwowskiego sądu apelacyjnego w okresie II Rzeczypospolitej do 1929 roku. W połowie 1929 roku przeszedł na emeryturę, a redaktor „Gazety Lwowskiej” określił go mianem „budowniczego polskiego sądownictwa”.

Specjalizował się w prawie karnym (materialnym i procesowym), a także w postępowaniu cywilnym oraz prawie małżeńskim. Publikował w „Czasopiśmie Sędziowskim” i był członkiem Oddziału Lwowskiego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej. W 1929 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.

Czerwiński angażował się również w działalność społeczną. Był członkiem sanockiego biura powiatowego Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża, a także założycielem i prezesem Towarzystwa Ochrony Młodzieży do 1929 roku. Przekazał fundusze na odbudowę Towarzystwa Kolonii Rymanowskich, co zaowocowało nadaniem mu tytułu członka honorowego oraz nazwaniu jego imieniem odbudowanego pawilonu w Rymanowie-Zdroju. Dodatkowo, przez wiele lat przewodniczył oddziałowi lwowskiemu Stowarzyszenia Wdów i Sierot Wojennych. Z polecenia Ministerstwa Sprawiedliwości w 1922 roku był organizatorem Zakładu Wychowawczo-Poprawczego w Przedzielnicy.

Zmarł 24 czerwca 1937 roku, w wieku 85 lat. Został pochowany w grobowcu na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie (kwatera 78-4).

Publikacje

Ustrój sądów powszechnych wedle rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 lutego 1928 r. Dz. Ust. Nr. 12, poz. 93 (1928).
O warunkowem zawieszeniu wykonania kary wedle ustaw dzielnicowych z uwzględnieniem postanowień nowego Kodeksu Karnego z 19 marca 1928 (1929).
Postępowanie karne przed sądem pierwszej instancji: wedle Kodeksu postępowania karnego z dnia 19-go marca 1928 r. nr. 33, poz. 313 Dz. U. Rz. P. (1929).
O dowodach wedle Kodeksu Postępowania Cywilnego z 29 listopada 1930, Nr. 83, poz. 651 Dz. U. R. P. (1931).
Obecny stan ustawodawstwa karnego przeciwko nieletnim w Polsce (1933).
Przyczyny i skutki bezrobocia pracowników umysłowych w Polsce (1934).
Problem unifikacji osobowego prawa małżeńskiego w Polsce (1936).

Ordery i odznaczenia

polskie

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)
Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia (1933)

austro-węgierskie

Krzyż Kawalerski Orderu Leopolda (Austro-Węgry, przed 1911)
Krzyż Wojenny za Zasługi Cywilne I Klasy (Austro-Węgry)
Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (Austro-Węgry, przed 1914)
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry, przed 1914)
Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry, przed 1914)

Przypisy

Bibliografia

Ś. p. Adolf Czerwiński. „Czasopismo Sędziowskie”. 4, s. 170–174, lipiec-sierpień 1937. Oddział Lwowskie Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej.
Adolf Czerwiński – publikacje w bazie Google Books. google.pl. [dostęp 2015-01-19].
Adolf Czerwiński – publikacje w bazie WorldCat. worldcat.org. [dostęp 2015-01-19].