Adolf Bartoszewski
Adolf Bartoszewski (urodzony 15 stycznia 1907 roku w Świnarzynie, zmarły 12 grudnia 1990 roku w Chełmnie) był podporucznikiem piechoty w Wojsku Polskim.
Życiorys
Adolf Bartoszewski był trzecim dzieckiem Weroniki i Adama (po Leonie i Zofii, a następnie przyszli na świat: Piotr, Antoni, Władysława, Edward i najmłodszy Henryk) – znanych i zamożnych właścicieli ziemskich oraz młyna w Radowiczach. Z żoną Heleną (z domu Podwiązka, córką Ludwiki i Józefa) miał troje dzieci: Waldemara, Irenę i Janusza.
W latach 1925–1927 odbył obowiązkową służbę wojskową, a po jej zakończeniu stworzył oraz prowadził lokalny oddział Związku Strzeleckiego aż do wybuchu II wojny światowej. W wrześniu 1939 roku brał udział w Obronie Lwowa jako dowódca plutonu w 40 pułku piechoty. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na Wołyń został aresztowany i umieszczony w więzieniu w Kowlu, gdzie skazano go na karę śmierci za jego dotychczasową działalność. Jego żona Helena, pisząc błagalne listy do kancelarii Stalina, zdołała uzyskać zamianę wyroku śmierci na 15-letnią zsyłkę do Uzbekistanu. Do miejsca przeznaczenia (Gizduan) trafił razem z bratem Antonim, który również został zesłany za druk i kolportaż ulotek antysowieckich.
7 lutego 1942 roku obaj bracia wstąpili do 7 Dywizji Piechoty, gdzie Adolf w okresie od 20 marca do 29 listopada 1942 roku przeszedł szkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy, zdobywając stopień starszego sierżanta. Po ukończeniu szkolenia pełnił funkcję szefa kompanii oraz dowódcy plutonu. W wyniku reorganizacji formacji, bracia zostali włączeni do 3 Dywizji Strzelców Karpackich i w połowie grudnia 1943 roku zostali przerzuceni z Egiptu do Tarentu we Włoszech. Adolf, przydzielony do 1 Brygady, 1 batalionu 2 kompanii kpt. Józefa Kromkaya, 1 maja 1944 roku objął dowództwo nad 2 plutonem, a 12 maja dowodził nim podczas pierwszego ataku na wzgórze 593 (w kierunku Gardzieli) pod Monte Cassino. 1 sierpnia 1944 roku awansował na podporucznika. Dwukrotnie odniósł ciężkie rany (nad Chienti oraz pod Castel Bolognese). Od 1 grudnia 1944 roku do 1 września 1946 roku był przydzielony do 7 batalionu 3 Brygady jako dowódca kompanii strzeleckiej. Przez 9 miesięcy służył w Dywizyjnym Centrum Wyszkolenia 3 DSK jako zastępca dowódcy kompanii i szkoły podoficerskiej. W sumie, podporucznik A. Bartoszewski spędził 16 miesięcy na froncie w oddziałach piechoty, pełniąc funkcje dowódcy plutonu i kompanii strzeleckiej.
19 kwietnia 1947 roku został odkomenderowany do Ośrodka Oficerskiego nr 43 w Rednal w Wielkiej Brytanii na stanowisko oficera zaopatrzenia i transportu. 18 kwietnia 1949 roku oficjalnie zakończył swoją służbę wojskową.
Do 1974 roku mieszkał w Wielkiej Brytanii, w Wolverhampton. Po powrocie do Polski osiedlił się w Chełmnie, gdzie zmarł 12 grudnia 1990 roku i został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.
Odznaczenia
Podporucznikowi Adolfowi Bartoszewskiemu (sygnatura żołnierska: 1907/92/III) przyznano następujące odznaczenia:
- Krzyż Virtuti Militari piątej klasy (nr 11591)
- Krzyż Walecznych (nr 12226)
- Medal Wojska z okuciem (nr 1217)
- Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino (nr 1171)
- Gwiazda Italii
- Gwiazda za Wojnę 1939–1945
- Brytyjski Medal Obrony (Defence Medal)
- Brytyjski Medal za Wojnę 1939-1945 (The War Medal 1939/45)
- Odznaka Pamiątkowa 3 Dywizji Strzelców Karpackich (nr 7578)
- Upoważnienie do noszenia Odznaki za Rany z Dwiema Gwiazdkami (nr leg. 2777)
Przypisy
Bibliografia
Feliks Budzisz. Z Ziemi Cmentarnej. Wydawnictwo „Skryptor” Gdańsk 1998. ISBN 83-911147-1-6
Melchior M. Wańkowicz. Monte Cassino, Warszawa: „Pax”, 1984, ISBN 83-211-0425-8, OCLC 830238517. Brak numerów stron w książce.