Adoksografia

Adoksografia

Adoksografia (pochodząca z greckiego ádoksos „zaskakujący, nieoczekiwany” oraz gráphō „piszę”) to gatunek literacki, który wywodzi się z tradycji greckiej, a szczególnie z działalności sofistów, zwłaszcza w okresie tzw. drugiej sofistyki. Adoksografia przybiera formę wykształconego traktatu lub eleganckiej mowy, w której błahy temat jest omawiany w sposób, który nadaje mu pozory istotności i wagi, zazwyczaj z zamiarem osiągnięcia efektu komicznego. Przykładami adoksografii są m.in. Pochwała łysiny autorstwa Synezjusza z Cyreny, w której twierdzi on, że łysina nadaje człowiekowi godności. Współczesnym naśladownictwem tego gatunku jest Pochwała głupoty Erazma z Rotterdamu.

Bibliografia

  • Mirosław Korolko: Słownik kultury śródziemnomorskiej w Polsce. Warszawa: Muza SA, 2004, s. 16. ISBN 83-7319-597-1.
  • Roman Krzywy: Staropolskie adoksografie, czyli pochwały rzeczy błahych. wilanow-palac.pl. [dostęp 2016-11-24]. (pol.).