Adnan Chajr Allah
Adnan Chajr Allah, znany również jako Adnan Chajr Allah Talfa, ar. عدنان خير الله طلفاح (urodzony w 1937 lub 1940 roku w Tikricie, zmarł 4 maja 1989) był irackim wojskowym oraz politykiem powiązanym z partią Baas.
Życiorys
Ukończył Akademię Wojskową w Bagdadzie oraz studia na wydziale prawa i polityki Uniwersytetu Bagdadzkiego. Do partii Baas wstąpił w wieku szesnastu lat, jeszcze w czasach szkoły średniej. Jako zawodowy wojskowy, w 1959 roku został po raz pierwszy aresztowany, kiedy to iraccy baasiści próbowali zamordować premiera Iraku, Abd al-Karima Kasima. Po zwolnieniu z więzienia uczestniczył w przygotowaniach do kolejnych dwóch zamachów stanu, które były organizowane przez iracką partię Baas: w lutym 1963 oraz w lipcu 1968.
Był pasierbem Ahmada Hasana al-Bakra, mężem jego córki oraz kuzynem Saddama Husajna. Dodatkowo był bratem pierwszej żony Saddama, Sadżidy. Dzięki tym koneksjom rodzinnym szybko awansował w strukturach władzy, które uformowały się po przejęciu władzy przez baasistów w 1968 roku. W 1977 roku Ahmad Hasan al-Bakr powierzył mu funkcję ministra obrony, a rok później Chajr Allah uzyskał awans na stopień generalski. W tym samym roku dołączył do Przywództwa Regionalnego irackiej partii Baas, a następnie do Rady Rewolucyjnych Dowódców, która była formalnie najwyższym organem władzy w Iraku. Do Rady Rewolucyjnych Dowódców był wybierany ponownie w 1979 i 1982 roku.
Gdy władzę w Iraku przejął Saddam Husajn, marginalizując al-Bakra oraz innych działaczy partii Baas, Adnan Chajr Allah pozostał częścią bliskiej elity politycznej, która składała się głównie z najbliższej rodziny Saddama Husajna i jego powinowatych. Jako minister obrony miał kontrolę nad armią i dbał o jej lojalność wobec Saddama Husajna. Pełnił funkcję ministra obrony Iraku oraz członka Przywództwa Regionalnego partii aż do swojej śmierci w wypadku helikoptera podczas burzy piaskowej w pobliżu Basry w 1989 roku. Oficjalnie przyjęta wersja o katastrofie helikoptera budziła kontrowersje. Pojawiały się sugestie, że w rzeczywistości Saddam Husajn mógł zlecić jego zabójstwo z powodu rodzinnych nieporozumień. Spekulowano także, że Adnan Chajr Allah mógł spiskować przeciwko prezydentowi. Według Charlesa Trippa, te oskarżenia mogły mieć swoje podstawy, a spór rodzinny mógł jeszcze bardziej skłonić Saddama Husajna do podjęcia decyzji o jego eliminacji.
Przypisy
Bibliografia
- Dawisha A.: Iraq. A Political History. Princeton: Princeton University Press, 2009. ISBN 978-0-691-15793-1. Brak numerów stron w książce
- Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN 1-86064-622-0. Brak numerów stron w książce
- EdmundE. Ghareeb EdmundE., Historical Dictionary of Iraq, BethB. Dougherty, Lanham, Md.: Scarecrow Press, 2004, ISBN 978-0-8108-6568-6, OCLC 176876157. Brak numerów stron w książce