Admirał Grigorowicz
Admirał Grigorowicz (ros. Адмирал Григорович) to fregata rakietowa Floty Czarnomorskiej Federacji Rosyjskiej, będąca pierwszym okrętem typu Admirał Grigorowicz (projekt 11356M) z początku XXI wieku. Okręt wszedł do służby w 2016 roku i nosi numer burtowy 745.
Fregata ma wyporność wynoszącą około 4 tysięcy ton, długość 124,8 metra oraz szerokość 15,2 metra. Napędzają ją turbiny gazowe, które umożliwiają osiąganie prędkości do 32 węzłów. Główne uzbrojenie obejmuje armatę kal. 100 mm oraz pionowe wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych średniego zasięgu Sztil-1, a także pociski przeciwokrętowe Oniks lub manewrujące Kalibr.
Budowa
„Admirał Grigorowicz” jest pierwszą fregatą rakietową zbudowaną w ramach projektu 11356M, od którego nazwano także typ Admirał Grigorowicz. Okręty te, zaprojektowane i skonstruowane w Rosji, były pierwszymi większymi jednostkami nawodnymi, które powstały dla Floty Czarnomorskiej po rozpadzie ZSRR. Ich konstrukcja bazuje na fregatach typu Talwar, stworzonych na zamówienie Indii, które z kolei były rozwinięciem wcześniejszych radzieckich projektów. W odróżnieniu od starszych jednostek, fregaty te charakteryzują się nowoczesnym kształtem burt i nadbudówek, dostosowanym do wymogów trudnowykrywalności (stealth).
Stępkę pod budowę „Admirała Grigorowicza” położono w stoczni Jantar w Królewcu 18 grudnia 2010 roku, a okręt wodowano 14 marca 2014 roku. Został przyjęty do służby 11 marca 2016 roku. Nazwa została nadana na cześć admirała Iwana Grigorowicza (1853—1930). Otrzymał stały numer burtowy 745, choć na zdjęciach widnieje również numer 494.
Skrócony opis
Długość całkowita fregat typu Admirał Grigorowicz wynosi 124,8 m, a szerokość maksymalna to 15,2 m. Zanurzenie przy wyporności bojowej wynosi 4,2 m, a z gruszką dziobową 5,8 m. Wyporność normalna to 3300 ton, bojowa wynosi 4035 ton, a pełna to 4500 ton. Okręt napędzany jest przez cztery turbiny gazowe w układzie COGAG, które napędzają dwie śruby: dwie marszowe i dwie mocy szczytowej, o łącznej mocy 60 900 KM (45 400 kW). Umożliwia to osiąganie maksymalnej prędkości 30 węzłów, a krótkotrwale 32 węzły. Zasięg przy prędkości ekonomicznej 14 węzłów wynosi 4850 mil morskich, natomiast przy 30 węzłach to 700 mil morskich.
Główne uzbrojenie ofensywne składa się z ośmiokomorowej wyrzutni pionowej w części dziobowej, przeznaczonej dla ośmiu pocisków manewrujących. Możliwe jest wystrzeliwanie pocisków przeciwokrętowych 3M55 Oniks lub pocisków manewrujących rodziny Kalibr: przeciwokrętowych 3M-54, woda-ziemia 3M-14 lub rakietotorped 91RE1. Ograniczenie zestawu pocisków wynika z braku uniwersalnych pocisków. Drugim systemem uzbrojenia rakietowego są dwa 12-komorowe bloki pionowych wyrzutni Sztil-1 (Tornado) dla średniozasięgowych pocisków przeciwlotniczych 9M317M. Mogą one zwalczać cele powietrzne do wysokości 15 000 m i w odległości do 50 km, a w razie potrzeby także cele nawodne. Wyrzutnie są zainstalowane na pokładówce na dziobie, pomiędzy armatą a wyrzutniami pocisków Oniks/Kalibr. Dodatkowo, okręt dysponuje ośmioma wyrzutniami przenośnych pocisków krótkiego zasięgu 9K38 Igła-1.
Uzbrojenie artyleryjskie obejmuje szybkostrzelne działo uniwersalne kal. 100 mm A-190, zainstalowane na dziobie w wieży o zmniejszonej skutecznej powierzchni odbicia. Całkowity zapas amunicji wynosi 480 pocisków. Jako system obrony bezpośredniej służą dwa działka wielolufowe 30 mm AK-630M, umieszczone po bokach hangaru na rufie. Artyleria jest kierowana radarowo, a okręt dodatkowo przenosi broń maszynową.
W zakresie uzbrojenia podwodnego, „Admirał Grigorowicz” dysponuje czterema wyrzutniami torped kal. 533 mm, służącymi głównie do odpalania ciężkich torped przeciwpodwodnych. Dodatkowo, okręt wyposażony jest w pojedynczą dwunastoprowadnicową wyrzutnię rakietowych bomb głębinowych RBU-6000, z zasięgiem 5800 m i zapasem 96 bomb. Możliwości w zwalczaniu okrętów podwodnych zwiększa śmigłowiec pokładowy Ka-27, który posiada stały hangar i lądowisko na rufie.
Okręty są wyposażone w stosunkowo rozbudowany zestaw sensorów, głównie składający się z nowych wersji urządzeń pochodzących z czasów ZSRR. W jego skład wchodzą dwa radary do obserwacji powietrznej i nawodnej (MR-760MA Friegat-M2EM i MR-352 Pozitiw-E), dwa radary wykrywania celów niskolecących MR-212 Wajgacz-Najada, radary naprowadzania pocisków przeciwlotniczych oraz pocisków Kalibr, radar artyleryjski oraz system hydrolokacyjny. Okręt dysponuje również urządzeniami do walki radioelektronicznej.
Służba
Po zakończeniu prób państwowych, 11 marca 2016 roku, „Admirał Grigorowicz” podniósł banderę rosyjską. Pierwszym dowódcą został komandor por. (kapitan 2. rangi) Anatolij Wieliczko. 29 kwietnia okręt wyruszył z Bałtyjska na Morze Czarne, pełniąc po drodze służbę w składzie rosyjskiego stałego zespołu na Morzu Śródziemnym i mijając Maltę. 10 czerwca 2016 roku po raz pierwszy uroczyście przybył do bazy Floty Czarnomorskiej w Sewastopolu. Jeszcze w tym roku udał się na Morze Śródziemne, a we wrześniu i październiku brał udział w obchodach XV tygodnia rosyjskiego na Wyspach Jońskich. 5 listopada dołączył do eskorty lotniskowca Admirał Kuzniecow, wspierającego rosyjskie siły zbrojne w wojnie domowej w Syrii. Do Sewastopola powrócił 19 grudnia, a w lutym 2017 roku ponownie wypłynął na Morze Śródziemne.
W maju 2018 roku powrócił do Sewastopola z fregatą Pytliwyj po kolejnej służbie na Morzu Śródziemnym. W sierpniu tego samego roku ponownie wypłynął na Morze Śródziemne. W kwietniu 2019 roku znów skierował się na Morze Śródziemne, a 31 sierpnia 2019 roku powrócił do Sewastopola po realizacji zadań w tym regionie oraz na Atlantyku.
20 maja 2020 roku, z pomocą holownika ratowniczego Professor Nikołaj Muru, przeszedł przez Kanał Sueski na Ocean Indyjski. Pod koniec czerwca 2020 roku wrócił do Sewastopola po wykonaniu zadań na Morzu Śródziemnym i Oceanie Indyjskim.
W grudniu 2020 roku ponownie wyruszył na Morze Śródziemne, aby zastąpić fregatę Admirał Essen. Następnie przeszedł na Ocean Indyjski, a 11 lutego 2021 roku odwiedził pakistański port Karaczi, biorąc udział w manewrach z marynarką Pakistanu AMAN-2021 (w towarzystwie okrętu patrolowego Dmitrij Rogaczow oraz holownika ratowniczego SB-739). Wówczas dowództwo sprawował kmdr ppor. (kapitan 3. rangi) Konstantin Aksionow.
Kolejny rejs na Morze Śródziemne odbył się w październiku 2021 roku, ponownie w celu zastąpienia Admirała Essena. 13 listopada złożył wizytę w Algierze, a następnie uczestniczył w manewrach z marynarką algierską (z okrętem patrolowym Dmitrij Rogaczow oraz holownikiem ratowniczym SB-742). Po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku okręt pozostał na Morzu Śródziemnym z powodu zamknięcia cieśnin czarnomorskich przez Turcję. 31 lipca 2022 roku uczestniczył w paradzie z okazji Dnia Marynarki Rosyjskiej w porcie Tartus, który Rosja wykorzystuje jako bazę.
Przypisy
Bibliografia
Sławomir Lipiecki. Spod bandery św. Andrzeja. Czarnomorskie fregaty projektu 11356M. „Nowa Technika Wojskowa”. 6/2018, czerwiec 2018. ISSN 1230-1655.