W Polsce administracja rządowa jest podzielona na:
administrację rządową centralną, która obejmuje także niezespoloną administrację rządową w województwie;
administrację rządową terenową (wojewódzką), która w każdym województwie zawiera urząd wojewódzki oraz zespoloną administrację rządową (inspekcje i straże), na czele której stoi wojewoda.
Rada Ministrów kieruje administracją rządową: Ministrowie są odpowiedzialni za konkretne działy administracji rządowej lub realizują zadania zlecone przez Prezesa Rady Ministrów. Zakres działań ministra w danym dziale administracji rządowej jest określony w ustawach (art. 149 ust. 1 Konstytucji).
W ramach administracji rządowej wyróżnia się dwa typy stanowisk:
stanowiska polityczne – zmieniające się w wyniku zmiany rządu (ministrowie, wojewodowie);
stanowiska cywilne – działające niezależnie od rządu, utworzone w celu zapewnienia profesjonalnego, obiektywnego, rzetelnego oraz politycznie neutralnego wykonywania zadań państwowych w urzędach administracji rządowej (…) (art. 153 ust. 1 Konstytucji).
Prezes Rady Ministrów pełni rolę zwierzchnika służbowego dla pracowników (funkcjonariuszy publicznych) administracji rządowej.
Wojewoda jest przedstawicielem Rady Ministrów w województwie.
Lokalizacja urzędów centralnych
Większość siedzib jednostek centralnej administracji rządowej znajduje się w Warszawie, gdzie ulokowane są 93 takie instytucje.
Inspekcje
- Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna
- Inspekcja Handlowa
- Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
- Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska
- Państwowa Inspekcja Pracy
- Inspekcja Transportu Drogowego
- Inspekcja Weterynaryjna
- Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa
- Państwowa Inspekcja Sanitarna
Kontrole, straże, służby, agencje
- Regionalna Izba Obrachunkowa
- Policja
- Straż Graniczna
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
- Agencja Wywiadu
- Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
- Służba Celno-Skarbowa
- Służba Wywiadu Wojskowego
- Państwowa Straż Pożarna
- Służba Ochrony Państwa
- Państwowa Straż Rybacka
- Państwowa Straż Łowiecka
Urzędy
- Urząd do Spraw Cudzoziemców
- Wyższy Urząd Górniczy
- Urząd Dozoru Technicznego
- Rada Doskonałości Naukowej
- Polski Komitet Normalizacyjny
- Główny Urząd Statystyczny
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
- Urząd Komunikacji Elektronicznej
- Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
- Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
- Urząd Zamówień Publicznych
- Komisja Nadzoru Finansowego
- Centralna Komisja Egzaminacyjna
- Główny Urząd Geodezji i Kartografii
- Główny Urząd Miar
- Urząd Regulacji Energetyki
- Transportowy Dozór Techniczny
- Wojskowy Dozór Techniczny
Przypisy