Administracja Cywilna
Administracja Cywilna (hebr. המנהל האזרחי, Ha-Minhal ha-Ezrachi), znana także jako Administracja Cywilna w Judei i Samarii (hebr. המנהל האזרחי ביהודה ושומרון, Ha-Minhal ha-Ezrachi ba-Jehuda we-Szomeron), jest organem wykonawczym dowódcy Armii Obrony Izraela, odpowiedzialnym za wdrażanie polityki cywilnej oraz utrzymanie porządku publicznego na obszarze Zachodniego Brzegu.
Opis
Po zakończeniu wojny sześciodniowej w 1967 roku, Izrael wprowadził na Zachodnim Brzegu, w Synaju, Wzgórzach Golan oraz w Strefie Gazy Zarząd Wojskowy, który zajmował się sprawami cywilnymi oraz zapewnieniem bezpieczeństwa na tych terenach. W wrześniu 1967 roku, pułkownik Dan Chiram został mianowany do koordynowania działań cywilnych i wojskowych na Zachodnim Brzegu, a decyzja ta weszła w życie w lipcu 1968 roku. Zarząd Wojskowy był wspierany przez wydziały administracyjne i ekonomiczne, złożone z oficerów armii izraelskiej oraz pracowników cywilnych. W latach 70. XX wieku w izraelskiej armii oraz rządzie pojawił się plan przekazania kompetencji dotyczących edukacji, rolnictwa oraz ochrony zdrowia lokalnym władzom, jednak pomysł ten spotkał się z protestami ze strony arabskich władz samorządowych, które sprzeciwiały się izraelskiej kontroli nad tymi obszarami.
Administracja Cywilna w Judei i Samarii została utworzona w 1981 roku na podstawie dekretu nr 947 o ustanowieniu administracji cywilnej (Judea i Samaria), wydanego przez generała dywizji Uriego Ora. Struktura jest podległa Koordynatorowi Działań Rządu na Terytoriach w Ministerstwie Obrony Izraela. Zgodnie z dokumentem, Administracja ma zajmować się sprawami ludności cywilnej i dbać o dobro mieszkańców, a także utrzymywać porządek publiczny oraz realizować zadania administracyjne. Administracja jest zobowiązana do utrzymywania kontaktu z Palestyńczykami, osadnikami oraz przedstawicielami organizacji międzynarodowych. Przed 1981 rokiem, rząd izraelski był krytykowany za niewystarczające przestrzeganie IV Konwencji Genewskiej, która zobowiązuje strony do ochrony ludności cywilnej na okupowanych terenach. W ramach II Porozumienia z Oslo z 1995 roku, uprawnienia Administracji Cywilnej w strefach A i B Zachodniego Brzegu dotyczące rolnictwa, podatków, archeologii, systemu finansowego, handlu oraz edukacji zostały przekazane Autonomii Palestyńskiej.
Struktura
Administracja Cywilna posiada osiem regionalnych przedstawicielstw zlokalizowanych w Hebronie, Betlejem, Jerychu, Jerozolimie, Ramallah, Nablusie, Dżaninie oraz Efraim.
Kompetencje Administracji Cywilnej obejmują:
- Finanse (zamówienia, księgowość, audyty, wypłaty, depozyty sądów wojskowych),
- Ochronę środowiska (należy do niej egzekwowanie przepisów środowiskowych, monitorowanie zbiorników wodnych),
- Energetykę (plany energetyczne w regionie, wydawanie pozwoleń),
- Powiernictwo (zarządzanie ziemią państwową, wydawanie pozwoleń na budowę),
- Kontakt z organizacjami rządowymi oraz międzynarodowymi,
- Archeologię (nadzór nad wykopaliskami, współpraca z jednostkami naukowymi),
- Opiekę zdrowotną (koordynacja działań z Autonomią Palestyńską),
- Sprawy religijne (ochrona miejsc świętych),
- Rolnictwo (koordynacja z palestyńskimi odpowiednikami w dziedzinie weterynarii),
- Gospodarkę (wsparcie działalności gospodarczej),
- Nadzór prawny (kontrola prawa budowlanego),
- Planowanie przestrzenne (wydawanie pozwoleń budowlanych),
- Kartografię i geodezję,
- Wodę (utrzymanie sieci wodociągowej),
- Rejestr ludności palestyńskiej i cudzoziemców,
- Opiekę społeczną,
- Ewidencję nieruchomości,
- Ochronę przyrody (opieka nad rezerwatami),
- Transport publiczny (nadzór nad ruchem drogowym),
- Zatrudnianie (wydawanie zezwoleń dla Palestyńczyków w Izraelu),
- Przemysł i handel (współpraca w zakresie importu),
- Komunikację i pocztę,
- Infrastrukturę (koordynacja alokacji ziem państwowych).
Krytyka Administracji Cywilnej
Administracja Cywilna jest krytykowana za ograniczanie swobody przemieszczania się ludności palestyńskiej na Zachodnim Brzegu. Raport organizacji B’tselem z 2017 roku wskazuje, że 60 km dróg jest zarezerwowanych wyłącznie dla obywateli izraelskich. Palestyńczycy muszą uzyskiwać odpowiednie zgody na przemieszczanie się, a część dróg, takich jak ulice w Hebronie, jest zamknięta nawet dla ruchu pieszego. Wiele dróg dostępnych dla Palestyńczyków to objazdy lub tunele pod drogami izraelskimi. Administracja bierze udział w planowaniu dróg, które mogą ograniczać komunikację miejscowości palestyńskich. Dodatkowo, Palestyńczycy nie mogą wchodzić na obszary municypalne osiedli bez wcześniejszej zgody.
Administracja jest również odpowiedzialna za przekazywanie ziemi państwowej pod budowę osiedli żydowskich. W latach 1967-2011 przekazała 400 000 dunamów ziemi pod osiedla Światowej Organizacji Syjonistycznej oraz 270 000 dunamów innym izraelskim podmiotom. W tym samym okresie, tylko 8600 dunamów przekazano Palestyńczykom. Krytyka dotyczy także polityki budowlanej, która rzekomo faworyzuje interesy izraelskie. W Strefie C plany izraelskie obejmują 1 milion dunamów, podczas gdy palestyńskie tylko 20 485 dunamów. W latach 1997-2013 ujawniono wiele przypadków palestyńskiej samowoli budowlanej, a administracja zgodziła się na wyburzenie wielu palestyńskich domów, często bez odszkodowań.
Administracja Cywilna wykorzystuje również swoje kompetencje w zakresie archeologii do ograniczania mobilności Palestyńczyków, a izraelskie wykopaliska są wykorzystywane do powiększania obszarów osiedli.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
UdiU. Dekel UdiU., From Slow to Accelerated Annexation: Transferring the Civil Administration from the Minister of Defense to the Minister of Settlement, „The Institute for National Security Studies”, 13 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-26].
YonatanY. Kanonich YonatanY., Through the Lens of Israel’s Interests. The Civil Administration in the West Bank, Jesz Din, 2017.
YehezkelY. Lein YehezkelY., Land Grab. Israel’s Settlement Policy in the West Bank, B’tselem, 2002, ISSN 0793-520X [dostęp 2023-01-26].
PawełP. Pokrzywiński PawełP., Zjawisko izraelskich nieautoryzowanych osiedli na Zachodnim Brzegu Jordanu, „Wschodnioznawstwo”, 14, 2020, s. 281–296, DOI: 10.4467/20827695WSC.20.016.13344 [dostęp 2023-01-24].
PawełP. Pokrzywiński PawełP., Ministerstwo Obrony Izraela a kwestie osadnictwa na Zachodnim Brzegu, „Układ Sił”, 14 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-24].
DaniD. Rubinsztejn DaniD., סמכויות אזרחיות בשטחים, „Dawar”, 2 października 1973, s. 5 [dostęp 2023-01-24].
TaliaT. Sason TaliaT., על פי תהום, Jeruszlajim: Keter Sfraim, 2015, ISBN 978-965-07-2447-4.