Adler – Ścigacz Okrętów Podwodnych NRD
Adler to wschodnioniemiecki ścigacz okrętów podwodnych z lat 50. XX wieku, stanowiący jeden z dwunastu okrętów projektu 201M, które zostały nabyte z ZSRR przez NRD. Jednostka została zbudowana w stoczni nr 340 w Zielenodolsku i weszła do służby w marynarce wojennej NRD 7 grudnia 1959 roku. W grudniu 1965 roku okręt został przekazany do straży granicznej, a jego wycofanie ze służby miało miejsce 29 kwietnia 1972 roku.
Projekt i budowa
Konstrukcja ścigaczy okrętów podwodnych projektu 201 była rozwinięciem wcześniejszych jednostek projektu 122bis. Projekt ten powstał w biurze konstrukcyjnym CKB-340, pod przewodnictwem głównego konstruktora A.W. Kunachowicza. Nowe jednostki były mniejsze od swoich poprzedników, co wpłynęło na ich gorsze właściwości morskie. Okręty wyposażono w dwa zestawy uzbrojenia artyleryjskiego 2M-3M, a zamiast tego zainstalowano cztery rakietowe miotacze bomb głębinowych RBU-1200 (w odróżnieniu od dwóch w jednostkach projektu 122bis). Okręty były szybsze i mogły być obsługiwane przez mniejsze załogi.
Jednostka została zbudowana w radzieckiej stoczni nr 340 w Zielenodolsku (numer budowy 426).
Dane taktyczno-techniczne
Okręt był ścigaczem okrętów podwodnych o całkowitej długości 41,9 metra, szerokości 6,1 metra i zanurzeniu 1,8 metra. Kadłub jednostki został wykonany w technologii spawania ze stali, podczas gdy nadbudówka była zbudowana z duraluminium. Wyporność standardowa wynosiła 185 ton, a pełna 213 ton.
Napęd jednostki stanowiły trzy silniki wysokoprężne 30D, które łącznie generowały moc 6000 KM. Te silniki napędzały trzy śruby o stałym skoku, co umożliwiało osiągnięcie maksymalnej prędkości wynoszącej 25 węzłów. Zasięg okrętu wynosił 1500 Mm przy prędkości 12 węzłów. Cztery agregaty DG-19, napędzane silnikami wysokoprężnymi o mocy 19 kW każdy, dostarczały energię elektryczną o napięciu 110 V. Autonomiczność jednostki wynosiła siedem dni.
Uzbrojenie artyleryjskie okrętu obejmowało dwa podwójne zestawy działek automatycznych 2M-3M kal. 25 mm z zapasem 2000 naboi. Broń ZOP składała się z czterech rakietowych pięcioprowadnicowych miotaczy bomb głębinowych RBU-1200 na dziobie (z zapasem 60 bomb RGB-12) oraz dwóch zrzutni bomb głębinowych B-1 (łączny zapas 24 bomb). Okręt mógł również zabrać na pokład 10 min KB lub AMD-2-500.
Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało m.in. radar nawigacyjny Don-2, radar wykrywania celów Reja, sonar Tamir-11, radionamiernik ARP-50R, system rozpoznawczy „swój-obcy” Fakieł oraz system zakłóceń pasywnych z dwiema wyrzutniami celów pozornych PK-16.
Załoga okrętu składała się z 27 oficerów, podoficerów i marynarzy.
Służba
Okręt został włączony do służby w Volksmarine 7 grudnia 1959 roku. Początkowo jednostka nosiła jedynie numer burtowy 711, a nazwę „Adler” otrzymała 16 stycznia 1961 roku. Od 1 stycznia 1961 roku okręt posiadał numer 874, a od 1 grudnia 1962 roku 454. 1 grudnia 1965 roku jednostka została przekazana do straży granicznej NRD, gdzie początkowo nosiła numer G-15, zmieniony 1 grudnia 1966 roku na G-21. Ostatnie opuszczenie bandery na okręcie miało miejsce 29 kwietnia 1972 roku.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Conway’s All the World’s Fighting Ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
Ivan Gogin: 201/1 submarine chasers (1959-1960). Navypedia. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
Ivan Gogin: MPK-33 ASW craft (projects 201, 201M, 201T) (1955 – 1965), PSKR-… border guard boats (projects 201, 201M) (1957-1960). Navypedia. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 1973-74. John E. Moore (red.). New York: McGraw – Hill, 1973. ISBN 0-07-032020-9. (ang.).
M.B. Pietlewannyj: Korabli stran Warszawskogo dogowora. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2009. ISBN 978-5-8172-0127-7. (ros.).
Roman Volkov, Andrew Brichevsky: Small anti-submarine ships – Project 201. RussianShips.info. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).