Adiuwant – Substancja Wspomagająca w Ochronie Roślin
Adiuwant (z łac. adiuvare – pomagać, wspierać), znany również jako wspomagacz, to substancja pomocnicza dodawana do środków ochrony roślin obok substancji aktywnej lub mieszana z cieczą roboczą. Jego głównym celem jest poprawa skuteczności biologicznej poprzez modyfikację właściwości fizycznych oraz chemicznych cieczy roboczej.
Funkcję adiuwanta pełnią na przykład: środki powierzchniowo czynne (surfaktanty), oleje roślinne lub mineralne z emulgatorami, a także nawozy mineralne jak siarczan amonu. Sposób działania adiuwanta zależy od jakości jego składników, ich proporcji oraz zastosowanej dawki. Adiuwanty są specjalnie dobierane do konkretnych grup środków ochrony roślin. Niewłaściwe użycie środka ochrony roślin z adiuwantem może ograniczyć jego efektywność lub prowadzić do uszkodzenia roślin.
Rodzaje Adiuwantów
Wśród adiuwantów wyróżniamy:
- preparaty zapobiegające znoszeniu cieczy, które zwiększają średnicę jej kropel,
- preparaty chroniące przed przemywaniem, utrzymujące środki ochrony roślin w górnej warstwie gleby, co zapobiega skażeniu wód gruntowych,
- preparaty ułatwiające mieszalność, umożliwiające łączenie środków ochrony roślin z nawozami bez ryzyka wytrącenia lub chemicznego rozkładu,
- oleje, które poprawiają przyleganie do powierzchni pokrytych woskowym nalotem,
- penetranty, które umożliwiają szybkie przenikanie środka ochrony roślin w głąb tkanek agrofaga (np. ester metylowy oleju rzepakowego),
- aktywatory, które poprawiają pobieranie i wnikanie środków ochrony roślin,
- preparaty zwiększające przyczepność, ułatwiające cieczy przyleganie do powierzchni agrofaga i czyniące środek odpornym na zmywanie,
- preparaty zwilżające (zwilżacze), które obniżają napięcie powierzchniowe cieczy, co pozwala na skuteczne opryskiwanie powierzchni pokrytych woskowym nalotem, takich jak liście niektórych roślin lub naskórek niektórych owadów,
- adiuwanty o wielokierunkowym działaniu, które łączą w sobie kilka z wymienionych właściwości.
Dodanie adiuwanta może pozwolić na zmniejszenie dawki stosowanych środków ochrony roślin, jednak z uwagi na rozwijające się odporności agrofagów, nie zawsze jest to zalecane. Zgodnie z polskim prawem, adiuwanty nie są objęte żadnymi regulacjami ani kontrolą.
Przykładami adiuwantów są: Adbios, Adpros, Atpol, Atpolan, Olejan, Olemix.