Adiuwant Freunda
Adiuwant Freunda to jeden z najsilniejszych adiuwantów opartych na substancjach naturalnych. Został stworzony przez Julesa Freunda w latach 30. XX wieku podczas prac nad szczepionką przeciwko gruźlicy, a jego skład został udokumentowany w roku 1956.
Rodzaje adiuwantu Freunda
Wyróżniamy dwa typy tego adiuwantu:
- Kompletny adiuwant Freunda (CFA, z ang. complete Freund’s adjuvant) – to emulsja oleju parafinowego lub mineralnego, w której znajdują się prątki gruźlicy. Dipeptyd muramylowy, obecny w ścianie komórkowej Mycobacterium, stymuluje makrofagi, co zwiększa ich zdolności fagocytarne. Aktywowane makrofagi podnoszą ekspresję cząsteczek MHC klasy II oraz cząsteczek z rodziny B7 na swoich błonach komórkowych, co z kolei poprawia ich zdolność do prezentacji antygenów limfocytom pomocniczym (T helper cells). Po rozpoznaniu antygenu oraz otrzymaniu sygnału kostymulującego (interakcja cząsteczek B7 z cząsteczkami CD28 na limfocytach pomocniczych), limfocyty te uruchamiają kaskadę odpowiedzi komórkowej.
- Niekompletny adiuwant Freunda (IFA, z ang. incomplete Freund’s adjuvant) – to emulsja składająca się jedynie z oleju parafinowego lub mineralnego.
Mechanizm działania adiuwantu Freunda, tak jak w przypadku innych adiuwantów opartych na emulsji wodno-mineralnej, polega na stopniowym uwalnianiu antygenu w miejscu jego podania. To zjawisko pozwala na dłuższy kontakt komórek układu odpornościowego z antygenem.
Adiuwant Freunda jest stosowany w badaniach na zwierzętach, jednak od lat 60. XX wieku nie jest wykorzystywany w ludzkich szczepionkach z powodu silnych efektów ubocznych. Informacje na temat skutków ubocznych pochodziły głównie z obserwacji zwierząt, podczas gdy długoterminowe obserwacje tysięcy ludzi, którzy otrzymali szczepionkę przeciw gruźlicy z użyciem tego adiuwantu, nie ujawniły istotnych efektów ubocznych. Dlatego toksyczność adiuwantu u ludzi pozostaje tematem dyskusji.
== Przypisy ==