Adiponektyna

Adiponektyna (ang. adiponectin) to polipeptydowy hormon składający się z 244 aminokwasów, o masie wynoszącej około 30 kDa. Jest on produkowany oraz wydzielany do krwi (w formie homotrimeru) przez dojrzałe komórki tłuszczowe w odpowiedzi na aktywację receptora jądrowego PPAR-γ. Adiponektyna ma istotny wpływ na różnorodne procesy metaboliczne, w szczególności na przemianę glukozy i kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz mięśniach, pośrednio zwiększając wrażliwość na insulinę. Posiada także działanie przeciwzapalne, przeciwmiażdżycowe oraz zwiększające insulinowrażliwość.

Stężenie adiponektyny we krwi jest stosunkowo wysokie w porównaniu z innymi hormonami (1-30 µg/ml), co stanowi 0,01% wszystkich białek osocza.

Zaobserwowano ujemną korelację między poziomem adiponektyny a BMI (wskaźnikiem zawartości tkanki tłuszczowej). Dodatkowo, poziom adiponektyny u kobiet jest wyższy niż u mężczyzn. Zredukowane stężenie adiponektyny we krwi uznawane jest za niezależny czynnik ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2. Farmakologiczne podwyższanie stężenia adiponektyny we krwi przyczynia się do zwiększenia wrażliwości tkanek docelowych na insulinę. Zmiany w diecie prowadzące do redukcji otyłości znacząco podnoszą poziom adiponektyny we krwi.

Synonimy: Adipocyte complement related protein 30, AdipoQ, Acrp30, apM1, GBP28.

Gen adiponektyny (APM1) znajduje się na chromosomie 3 (3q27) i ma długość 16 kbp, składając się z 3 eksonów i 2 intronów.