Adeste Fideles (łac. Przybądźcie wierni) to średniowieczny hymn katolicki, który jest związany z okresem Bożego Narodzenia, a jego autorstwo nie jest znane.
Charakterystyka
Jedyną pewną informacją na temat pochodzenia tej pieśni jest imię kopisty, sir John Francis Wade (1711–1786), który zapisał tekst oraz melodię popularnej irlandzkiej pieśni. Wade stworzył kopię hymnu w latach 1743-1744 dla katolickiego chóru w Douai, znajdującym się w północnej Francji (region Nord-Pas-de-Calais). W XVIII wieku miasteczko to stało się schronieniem dla katolików prześladowanych przez protestantów na Wyspach Brytyjskich.
Hymn ten został przetłumaczony na wiele języków i stał się jedną z najpopularniejszych kolęd na świecie. Obok oryginalnej wersji często wykonywana jest angielska adaptacja zatytułowana O come all ye faithful.
Melodia
Muzykę do tej kolędy tradycyjnie przypisuje się Johnowi Francisowi Wade, jednak niektórzy sugerują, że mogła być stworzona przez Johna Readinga, jego syna, a nawet Haendla czy portugalskiego kompozytora Marcosa António da Fonseca. W czasach, gdy powstawała ta kolęda, w muzyce można było spotkać wiele podobnych tematów. Najstarszy zachowany rękopis Wade’a zawiera zarówno nuty, jak i tekst, a jego publikacja miała miejsce w 1760 roku.
Tekst
Oryginalny tekst z XIII wieku przypisywano wielu autorom, takim jak św. Bonawentura czy król Portugalii Jan IV. Uważa się, że John Francis Wade spisał i dostosował wcześniej znany tekst, komponując do niego muzykę.
Oryginalnie kolęda miała 4 zwrotki, jednak ich liczba została później zwiększona do 8. W obiegu znajduje się wiele wersji tekstu łacińskiego, które różnią się liczbą zwrotek oraz niektórymi fragmentami. Poniżej przedstawiony jest tekst uznawany za oryginalny oraz jego polska wersja.
Interpretacje
Bożonarodzeniowa pieśń jest częścią repertuaru wielu artystów XX i XXI wieku. Oto niektórzy z nich:
Język łaciński
- Bruno Pelletier, album Concert de Noël z 2003
- Andrea Bocelli, album Sacred Arias z 1999
- Bing Crosby, album Merry Christmas z 1945
- The Kelly Family, album Christmas All Year z 1981
- Fairuz, album Christmas Hymns z 1965
- Frank Sinatra, singel Silent Night z 1946 (wraz z The Ken Lane Singers)
Język angielski
- Harry Belafonte, album To Wish You a Merry Christmas z 1958
- Il Divo, album The Christmas Collection z 2005
- Enya, album Sounds of the Season: The Enya Holiday Collection z 2006
- Lisa Fischer, na albumie Home Alone 2: Lost in New York z 1992
- Josh Groban, w albumie Noël z 2007
- Elvis Presley, album Elvis Sings the Wonderful World of Christmas z 1971
- Carly Simon, album Christmas Is Almost Here Again z 2002
- Twisted Sister, podczas The Tonight Show with Jay Leno 13 grudnia 2006
- Bob Dylan, album Christmas in the Heart z 2009
- Helene Frischer, album Weihnachten z 2015
Zobacz też
Przypisy