Adenozyna

Adenozyna

Adenozyna to organiczny związek chemiczny należący do grupy nukleozydów, składający się z adeniny połączonej z pierwszym węglem pierścienia rybozy poprzez wiązanie β-N9-glikozydowe.

Pełni ona kluczową rolę w wielu procesach biochemicznych:

  • Transport energii – występuje jako trifosforan adenozyny (ATP) oraz difosforan adenozyny (ADP),
  • Przekazywanie informacji genetycznej – stanowi składnik RNA,
  • Przekazywanie informacji w transdukcji sygnału – działa jako wtórny przekaźnik cAMP,
  • Działa jako neuroprzekaźnik hamujący w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN),
  • Uczestniczy w reakcjach metylacji jako S-adenozylometionina,
  • Reguluje średnicę naczyń jako metabolit ATP – wywołuje skurcz naczyń nerkowych i rozkurcz innych łożysk naczyniowych. Jest to istotny metabolit w autoregulacji krążenia mózgowego oraz w przepływie wrotnym przez wątrobę.

Adenozyna jako lek

Zastosowanie adenozyny jako leku obejmuje leczenie napadowego częstoskurczu nadkomorowego oraz częstoskurczu z wąskimi zespołami QRS przy zachowanej miarowości rytmu serca. Działa rozszerzająco na naczynia krwionośne. Z uwagi na krótki okres półtrwania, adenozyna podawana jest w bolusie do żył kończyny górnej lub żył centralnych, a u dzieci wprowadza się 3–5 ml roztworu soli fizjologicznej w celu przepłukania.

Przypisy

Bibliografia

CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).