Adem Demaçi
Adem Demaçi (urodzony 26 lutego 1936 w Prisztinie, zmarł 26 lipca 2018 tamże) był kosowskim pisarzem oraz politykiem, który stał się również więźniem politycznym.
Studiował w szkole pedagogicznej w Skopju, a także kontynuował naukę na uniwersytecie w Belgradzie. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w wydawnictwie Rilindja w Prisztinie. W 1958 roku po raz pierwszy został aresztowany i skazany na trzy lata więzienia. Po odsiedzeniu kary zaangażował się w działalność nielegalnej organizacji, która dążyła do połączenia Albanii z Kosowem. W 1964 roku ponownie został aresztowany i skazany na 15 lat więzienia. Został zwolniony w 1974 roku, ale już rok później znowu aresztowano go za działalność separatystyczną, co zaowocowało kolejnym wyrokiem na 15 lat. Łącznie spędził 28 lat w więzieniu za swoje wystąpienia przeciwko represjom wobec mniejszości albańskiej w Jugosławii oraz za krytykę komunizmu i reżimu Josipa Broza Tity. W czasie uwięzienia był uznawany przez Amnesty International za więźnia sumienia. Po wyjściu na wolność objął stanowisko przewodniczącego Rady ds. Obrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. W 1992 roku otrzymał prestiżową Nagrodę Sacharowa przyznaną przez Parlament Europejski. W 1993 roku był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla, a w 1994 roku został laureatem Pokojowej Nagrody Rektorów Europy, przyznanej przez Uniwersytet Complutense w Madrycie. W 2016 roku uhonorowano go tytułem honorowego obywatela Tirany.
Adem Demaçi pełnił również rolę politycznego przedstawiciela Armii Wyzwolenia Kosowa (UÇK) w latach 1998/1999, pozostając w Kosowie przez cały okres wojny.
Dzieła wybrane
- 1958 – Gjarpinjtë e gjakut (powieść)
- 1990 – Kur Zoti harron (opowiadania)
- 1994 – Libër për Vet Mohimin (powieść)
- 2002 – Tung, vargu im
- 2006 – Hali dhe Mimoza
- 2007 – Dashuria kuantike e Filanit
Przypisy
Bibliografia
Abdullah Konushevci, Demaçi, vepra letrare, wyd. NOSITI, Prishitinë, 2008