Adelajda z Burgundii (wł.: Adelaide di Borgogna) to opera seria skomponowana przez Gioacchina Rossiniego, której libretto stworzył Giovanni Frederico Schmidt. Premiera miała miejsce w Rzymie 27 grudnia 1817 roku.
Historia
5 grudnia 1817 roku Rossini przybył do Rzymu, mając zaledwie kilka tygodni na stworzenie i przygotowanie całej opery. Niestety, pośpiech wpłynął negatywnie na jakość dzieła, które powstało przy wsparciu przyjaciela kompozytora, Michele Carafy. Premiera Adelajdy w Teatro Argentina przeszła bez większego echa, a sztuka szybko zniknęła z repertuaru. Nieliczne wystawienia poza Rzymem również nie przyciągnęły większej uwagi. Nawet najwierniejsi fani kompozytora nie potrafili wystawić jej pozytywnej oceny. Radiciotti, biograf Rossiniego, określa tę operę jako jedną z najsłabszych w jego dorobku. Wznowienia Adelajdy są rzadkie, chociaż w 1984 roku pojawiła się na festiwalu Valle d’Itria, skąd pochodzi dostępne nagranie. W 2011 roku opera została zaprezentowana na Rossini Opera Festival w Pesaro.
Osoby
Treść
Akt I
Fabuła opery rozgrywa się w X wieku. Po przedwczesnej śmierci króla Italii, Lotara, jego brat Berengariusz zdobywa tron i planuje ożenić swojego syna Adalberta z wdową po zmarłym, Adelajdą. Zaniepokojona tymi wydarzeniami Adelajda wzywa na pomoc króla Niemiec, Ottona. Po przybyciu do Canossy między Ottonem a Adelajdą zawiązuje się namiętna miłość, jednak oboje wpadają w pułapkę Berengariusza. Adelajda zostaje uwięziona, a Otto ratuje się ucieczką.
Akt II
Adelajda odrzuca zaloty Adalberta. Wkrótce docierają wieści, że Otto zwyciężył Berengariusza w decydującej bitwie i jest gotów wymienić uwięzionego króla Italii na Adelajdę. Jednak Adalbert odrzuca tę propozycję, nie ulegając nawet prośbom swojej matki Eurice. Udaje się do obozu Ottona na negocjacje, jednak w tym czasie pojawia się tam uwolniona przez Eurice Adelajda. Król niemiecki decyduje się uwolnić Berengariusza, który natychmiast odwraca się przeciwko niemu, przegrywając kolejną bitwę. Ostatecznie triumfuje miłość.
O operze
Uwertura do Adelajdy pochodzi z innej opery, Weksla małżeńskiego. Z braku czasu na dopracowanie utworu, Rossini wrócił do stylu recitativo secco, który zarzucił po stworzeniu Elżbiety, królowej Anglii. Najciekawsza rola przypada Ottonowi, który wykonuje dwie wirtuozowskie arie, w tym finałowe rondo oraz piękny duet z Adelajdą w I akcie. W II akcie wyróżniają się kwartet Oh ciel, che vedo, wykonywany w momencie przybycia Adelajdy do obozu Ottona oraz partia chóru.
Nagrania
W wykonaniu Dupuy, Devià, Caforio, Bertolo, Tandura, pod dyrekcją Zeddy (Fonit-Cetra 1984)
Przypisy
Bibliografia
Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 2. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, 2008. ISBN 978-83-224-0900-8. Brak numerów stron w książce
Wiarosław Sandelewski: Rossini. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1980. ISBN 83-224-0133-7. Brak numerów stron w książce