Adela Stanisława Korczyńska, znana również jako Zośka (urodzona 8 maja 1912 roku w Krakowie, zmarła 23 sierpnia 1985 roku w Katowicach) była polską nauczycielką, harcerką oraz działaczką społeczną, a także członkinią polskiego ruchu oporu podczas II wojny światowej.
Życiorys
W 1928 roku Adela wraz z rodziną osiedliła się w Katowicach. W 1931 roku ukończyła Seminarium Nauczycielskie w Nowej Wsi, po czym rozpoczęła pracę jako nauczyciel. W latach 1931–1932 pracowała w szkole podstawowej w Nakle Śląskim, a od 1932 roku aż do wybuchu II wojny światowej uczyła w szkołach w katowickiej Ligocie. Angażowała się w działalność Związku Nauczycielstwa Polskiego „Ognisko” oraz Polskiego Związku Zachodniego.
Już w 1924 roku, jeszcze przed przybyciem na Górny Śląsk, wstąpiła do Związku Harcerstwa Polskiego. W 1936 roku została hufcową w Katowicach, a od 1937 roku organizowała szkolenia dla drużynowych. W 1939 roku objęła stanowisko komendantki Pogotowia Harcerek w Katowicach. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Od maja 1940 roku pełniła funkcję zastępczyni komendantki Tajnej Śląskiej Komendy Harcerek, a od jesieni 1943 roku została szefem Wojskowej Służby Kobiet przy Komendzie Śląskiego Okręgu Armii Krajowej, awansując do stopnia kapitana. Zarządzała działaniami harcerek w zakresie służby sanitarnej, tajnego nauczania oraz wsparcia dla jeńców wojennych i rodzin aresztowanych. Działała w Tajnej Sekcji „Oświęcim” w Krakowie, która organizowała pomoc dla więźniów obozu Auschwitz-Birkenau, a także prowadziła tajne nauczanie.
Po zakończeniu wojny powróciła do pracy w szkolnictwie i harcerstwie. W marcu 1947 roku uzyskała stopień harcmistrzyni. Pełniła funkcję zastępczyni komendantki (1946–1948), a następnie komendantki (1948–1949) Śląsko-Dąbrowskiej Chorągwi Harcerek, a w latach 1956–1959 była zastępcą komendanta Katowickiej Chorągwi ZHP. W latach 1956–1964 była członkinią Naczelnej Rady Harcerskiej. W połowie lat 60. XX wieku wycofała się z działalności ZHP z powodu upolitycznienia harcerstwa i odejścia od ideałów skautingu.
W 1960 roku ukończyła Studium Nauczycielskie ZNP na kierunku społeczno–oświatowym z historią. Do momentu przejścia na emeryturę w 1971 roku uczyła w katowickich szkołach podstawowych oraz średnich. W późniejszych latach utrzymywała kontakty ze środowiskami harcerskimi, Związkiem Bojowników o Wolność i Demokrację, Towarzystwem Miłośników Historii, Śląskim Instytutem Naukowym oraz Biblioteką Śląską. Była autorką kilkuset haseł do wydanego w 1988 roku „Słownika uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945″. Publikowała także w „Oświacie Dorosłych” oraz „Przeglądzie Lekarskim”.
Do końca swojego życia była nękana przez służby bezpieczeństwa PRL, które dążyły do przejęcia jej zgromadzonych materiałów. Po jej śmierci została pochowana na cmentarzu komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.
Odznaczenia i upamiętnienie
Za swoje zasługi została odznaczona jeszcze podczas II wojny światowej Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych. W latach powojennych otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”, Medal 40-lecia Polski Ludowej, Złoty Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” oraz Złotą Odznakę „Zasłużony w Rozwoju Województwa Katowickiego”. Jest patronką katowickiej Szkoły Podstawowej nr 35 z Oddziałami Dwujęzycznymi przy ul. Zielonogórskiej 23.
Przypisy
Bibliografia
Ewa Kaszuba: Patron Szkoły. www.gimnazjum21.katowice.pl. [dostęp 2016-10-31]. (pol.).
Korczyńska Adela ps. Zośka. harcerki.org.pl. [dostęp 2016-10-31]. (pol.).