Adaptacja układu oddechowego u noworodka donoszonego
Adaptacja układu oddechowego to proces, w którym noworodki dostosowują się do samodzielnego oddychania po urodzeniu. W trakcie porodu zachodzą zmiany, które umożliwiają przejście z łożyskowej wymiany gazowej na wymianę powietrza za pomocą płuc.
Kluczowym momentem jest pierwszy, samodzielny oddech noworodka. U około 70% zdrowych noworodków donoszonych, pierwszy oddech następuje w ciągu 30 sekund po urodzeniu. Jest on wywoływany przez różne bodźce czuciowe i mechaniczne, takie jak: zimno, światło, ból, siła ciążenia, ucisk podczas przechodzenia przez kanał rodny, a także przez zmiany chemiczne w organizmie, w tym spadek prężności tlenu, wzrost prężności dwutlenku węgla oraz przejściową kwasicę. Dodatkowo, wzrasta ciśnienie krwi w krążeniu obwodowym po zaciśnięciu pępowiny. Po porodzie, napływ powietrza do płuc powoduje pojawienie się napięcia powierzchniowego oraz sił kurczących w pęcherzykach płucnych, co prowadzi do ujemnego ciśnienia w przestrzeni śródmiąższowej. Płyn płucny jest resorbowany, a po 2-3 oddechach ustala się resztkowa pojemność oddechowa płuc.
Prawidłowa częstość oddechów u noworodka wynosi 40-50 oddechów na minutę. Ustalenie prawidłowej czynności oddechowej u noworodka zależy od kilku czynników, takich jak: prawidłowy układ nerwowy z wrażliwymi ośrodkami oddechowymi oraz sprawnymi drogami przewodzącymi bodźce, układ mięśniowy wrażliwy na bodźce oddechowe, a także dojrzałe morfologicznie, czynnościowo i biochemicznie płuca, które mają odpowiednią zawartość surfaktantu oraz rozwiniętą sieć naczyń. Istotny jest również wydolny układ sercowo-naczyniowy.
== Przypisy ==