Adapalen
Adapalen to organiczny związek chemiczny, który należy do grupy wielopierścieniowych aromatycznych kwasów karboksylowych. Jest on wykorzystywany jako lek w terapii przeciwtrądzikowej.
Klasyfikowany jest jako retinoid trzeciej generacji, działając silniej przeciwzapalnie w porównaniu do wcześniejszych pokoleń retinoidów. Działa także pośrednio przeciwbakteryjnie oraz przeciwłojotokowo. Wyróżnia się większą skutecznością oraz lepszą tolerancją przez pacjentów. Może być stosowany zarówno w monoterapii, jak i w połączeniu z innymi zewnętrznymi lekami, takimi jak antybiotyki, a w przypadku cięższych postaci trądziku również z antybiotykami stosowanymi systemowo.
Mechanizm działania
Adapalen działa selektywnie na receptory naskórka, takie jak RAR-beta oraz częściowo RAR-gamma. Nie ulega degradacji pod wpływem światła i hamuje aktywność cyklooksygenazy. Przywraca prawidłowe różnicowanie komórek naskórka i zapobiega rogowaceniu ujścia mieszka włosowego, co chroni przed powstawaniem mikrozaskórników, zaskórników oraz zmian zapalnych.
Stosowanie
Preparat jest stosowany zewnętrznie, najczęściej w formie maści lub żelu, raz dziennie na skórę zmienioną chorobowo w przebiegu trądziku, zwłaszcza trądziku pospolitego. Czas leczenia powinien wynosić co najmniej kilka tygodni. Adapalen charakteryzuje się niską biodostępnością.
W Polsce dostępny jest w stężeniu 0,1% pod nazwą handlową Acnelec lub Differin, w formie bezbarwnego żelu oraz kremu.
Możliwe skutki uboczne
Do najczęstszych skutków ubocznych należą: zaczerwienienie, wysuszenie skóry twarzy, przejściowe podrażnienie oraz pieczenie. Preparatu nie należy stosować na uszkodzoną skórę. Adapalen nie wywołuje reakcji fototoksycznych ani fotoalergicznych, jednak z uwagi na ścienienie warstwy rogowej naskórka, zwiększa wrażliwość skóry na promieniowanie UV, dlatego w trakcie kuracji zaleca się unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce.
Przypisy
Bibliografia
S.S. Piskin, E.E. Uzunali, A review of the use of adapalene for the treatment of acne vulgaris, „Therapeutics and Clinical Risk Management”, 3 (4), 2007, s. 621–624, PMID: 18472984.
Wioletta W. Barańska-Rybak, Roman R. Nowicki, Nowe metody leczenia trądziku pospolitego, „Służba Zdrowia”, 88–89, 2001. Brak numerów stron w czasopiśmie.