Adamnan (Adomnan) z Hy, właściwie Adomnán (urodzony około 624 roku w Drumhome, hrabstwo Donegal w Irlandii, zmarł w 704 roku na wyspie Iona) – był opatem, benedyktynem oraz świętym Kościoła katolickiego.
Żywot świętego
W młodym wieku wstąpił do klasztoru, którego założycielem był jego krewny, św. Kolumba (Kolumban Starszy). Od 679 roku pełnił funkcję opata klasztoru na wyspie Iona. Około roku 700 napisał Vita Columbae (Żywot Kolumbana) oraz De locis sanctis. W Żywocie opisuje thesaurus regis (skarbiec królewski) najpotężniejszego władcy Piktów, króla Bridei. W De locis sanctis (O miejscach świętych) relacjonuje o Ziemi Świętej, Syrii, Aleksandrii oraz Konstantynopolu. Choć Adamnan nigdy nie był w Ziemi Świętej, spisał jednak relację galijskiego biskupa Arkulfa, który odwiedził wyspę Hy (Iona) po pielgrzymce do Jerozolimy.
Po opuszczeniu Iony, Adamnan udał się do Irlandii, gdzie do końca życia podróżował od klasztoru do klasztoru, namawiając je do przyjęcia tradycji rzymskiej.
Podczas swojego pobytu u króla Nortumbrii Alfryda wynegocjował uwolnienie jeńców wojennych (686). Był inspiratorem tzw. Lex Innocentium (Prawa Niewinnych), które uchwalono na synodzie w Birr w 697 roku. Prawo to zakazywało zmuszania kobiet, kleryków i dzieci do udziału w działaniach wojennych. Adamnan przyczynił się także do pojednania praktyk religijnych Kościoła iroszkockiego z obrzędami łacińsko-anglosaskimi. Jako opat zapamiętany został za swój wkład w podnoszenie poziomu życia intelektualnego i duchowego.
Zmarł w wieku około 80 lat.
Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 23 września.
Przypisy
Bibliografia
Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1: A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 32/33. ISBN 83-7097-271-3.
Wincenty Myszor, Adomnan (Adamanus) [w:] César Vidal Manzanares, Pisarze wczesnochrześcijańscy I-VII w., wyd. Verbinum, Warszawa 2001.
Adamnan. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2013-03-18]. (niem.).