Adam Wirtemberski

Adam Karol Wilhelm Stanisław Eugeniusz Paweł Ludwik Wirtemberski (urodzony 16 stycznia 1792 w Puławach, zmarły 27 lipca 1847 w Langenschwalbach) był generałem brygady Królestwa Polskiego, generałem porucznikiem w Lejb-Gwardyjskim Pułku Huzarów Jego Wysokości oraz generałem adiutantem Mikołaja I. W 1840 roku zakończył swoją służbę i udał się do Niemiec.

Był synem Ludwika Wirtemberskiego oraz Maria Czartoryskiej. Wychowany przez ojca na „polakożercę”, został zabrany matce, twórczyni romantycznych Puław, po rozwodzie w 1793 roku, kiedy to odmówiła życia z mężem, którego uznawała za zdrajcę ojczyzny.

Pełnił funkcję dowódcy II brygady Ułanów Królestwa Kongresowego. W trakcie powstania listopadowego prowadził działania na czołowej linii w armii rosyjskiej. Ostrzelał z dział pałac w Puławach, zmuszając matkę oraz babkę, Izabelę Czartoryską z Flemingów, do ucieczki. Na osobisty rozkaz cara, zarekwirował 40 tys. tomów z biblioteki puławskiej, wysyłając je do Petersburga. Część zbiorów została odbita przez oddział Piotra Langowskiego. Po klęsce powstania listopadowego, za swoją lojalność wobec Rosji, otrzymał część majątku matki, w tym dobra pilickie.

Odznaczenia

  • Krzyż Wielki Orderu Korony (Wirtembergia)
  • Order Fryderyka (Wirtembergia)
  • Komandor Orderu Zasługi Wojskowej (Wirtembergia)
  • Order Orła Złotego (Wirtembergia)
  • Złoty Medal Zasługi (1 lutego 1814, Wirtembergia)
  • Złoty Medal Zasługi (25 marca 1814, Wirtembergia)
  • Odznaka Honorowa za Służbę Wojskową I klasy (1815, Wirtembergia)
  • Złoty Pałasz (Wirtembergia)
  • Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja)
  • Krzyż Komandorski Orderu Leopolda (Austria)
  • Order Wojskowy Pour le Mérite (1816, Prusy)
  • Order św. Aleksandra Newskiego (Rosja)
  • Order św. Anny I klasy z brylantami (1821, Rosja)
  • Order św. Anny I klasy (Rosja)
  • Order św. Włodzimierza II klasy (Rosja)
  • Order św. Jerzego III i IV klasy (Rosja)
  • Złota szabla „Za dzielność” (1831, Rosja)
  • Polski Znak Honorowy II klasy (1831, Rosja)
  • Order Orła Białego (1829, Polska)
  • Order Ernestyński (1835, Saksonia-Meningen)
  • Order Wierności (1837, Badenia)
  • Krzyż Wielki Orderu Lwa Zeryngeńskiego (1837, Badenia)

Zobacz też

Przypisy