Adam Walny (ur. 21 maja 1972) – to polski lalkarz oraz reżyser teatru lalek.
Wykształcenie
Ukończył Liceum Sztuk Plastycznych w Supraślu, specjalizując się w snycerstwie. Następnie kontynuował naukę na Akademii Teatralnej w Warszawie, na Wydziale Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku.
Działalność artystyczna
W 1999 roku założył teatr lalki i przedmiotu Walny-Teatr. W ramach jego działalności uczestniczył w licznych festiwalach teatralnych, m.in. w Lipawie, Villiandi, Olicie, Turnovie, Fermo, Łodzi, Warszawie, Bielsku-Białej, Ostrowie Wielkopolskim, Toruniu, Częstochowie, Poznaniu, Kwidzynie, Opolu oraz Białymstoku.
Spektakle
Do dorobku artystycznego Adama Walnego zalicza się m.in.:
- Kuglarz i Śmierć
- Jesus Christ Super Star (lalki eolskie, Teatr Muzyczny, Gdynia)
- Genesis
- Motyl
- Kamieniarz
- Misterium Narodzenia
- Dziadek
- Hamlet
- Przygody kropli wody
- Dyktator
- Przygody Barona Muenchhausena (adaptacja dzieła Gottfrieda Augusta Bürgera, 2009, Teatr Nowy w Łodzi)
- Janosik. Naprawdę prawdziwa historia (scenografia w warszawskim Teatrze Lalka, 2010)
- Mikrokosmos. Kompozycje (scenografia, Koprodukcja Białostockiego Teatru Lalek i Podlaskiego Stowarzyszenia Tańca, 2011)
- Opus Hamlet (współpraca z duńskim kompozytorem Larsem Kynde nad pierwszą lalkową inscenizacją Hamleta Shakespeare’a na Duńskiej Scenie Hamletowskiej na zamku Elsynor, Kronborg, Dania 2012)
Publikacje
- Koronacja (1992)
- Dwa dramaty (1994)
- Teatr przedmiotu. Kulisy warsztatu. Arkana rzemiosła (2007)
- Walny-Teatr (2012)
Terapia i edukacja
Adam Walny jest również założycielem Instytutu Sztuki Lalkarskiej przy Walnym-Teatrze oraz Pracowni Teatru Przedmiotu przy Staromiejskim Domu Kultury w Warszawie. Angażuje się w tworzenie programów edukacyjnych (Lekcje z lalki) oraz terapeutycznych (Lalka z duszą). Prowadzi warsztaty zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Jako terapeuta współpracował z:
- Stowarzyszeniem NIKE, organizującym plenery twórców niepełnosprawnych,
- Stowarzyszeniem Twórców Niepełnosprawnych,
- Stowarzyszeniem Rodzin i Przyjaciół Osób z Upośledzeniem Umysłowym „Chata z pomysłami”,
- Centrum Edukacji Teatralnej w Gdańsku,
- Teatrem Muzycznym w Gdyni,
- Białostockim Teatrem Lalek,
- Eksperymentalnym Studiem Tańca EST w Krakowie.
Inne
Od 2006 roku Adam Walny organizuje festiwal „Święto Głupców” przy Staromiejskim Domu Kultury w Warszawie. W 2011 roku zrealizował program edukacyjny „Istnienie w dłoni”, finansowany przez MEN.
Nagrody
- 1998 – Wyróżnienie za spektakl „Kuglarz i Śmierć” na Festiwalu „Pobocza Teatru” w Toruniu
- 1999 – Medal Burmistrza miasta Gdynia za plenerową wersję „Jesus Christ Super Star” w Teatrze Muzycznym w Gdyni
- 2002 – Nagroda aktorska za spektakl „Kuglarz i Śmierć” na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Aitwaras” w Litwie
- 2003 – Nagroda za scenografię do spektaklu „Genesis” na Międzynarodowym Festiwalu „Nuku Theater” w Estonii
- 2004 – Nagroda za reżyserię do spektaklu „Motyl” na Międzynarodowym Festiwalu „Aitwaras” w Litwie
- 2005 – Nagroda za spektakl „Genesis” na Międzynarodowym Festiwalu „Modry Kocur” w Turnovie, Czechy
- 2006 – Nagroda za reżyserię do spektaklu „Motyl” na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Lalek w Liepaja, Łotwa
- 2006 – Nagroda jury dziecięcego za najbardziej absorbujący spektakl festiwalu – „Motyl”, Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Liepaja, Łotwa
- 2006 – Wyróżnienie za spektakl „Motyl” na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Niezależnych w Ostrowie Wlkp.
- 2006 – I Nagroda za spektakl „Genesis” na Festiwalu Teatrów Ogródkowych w Częstochowie
- 2007 – Nagroda za wykreowanie odrębnej i niepowtarzalnej estetyki w spektaklu „Misterium Narodzenia” na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Niezależnych w Ostrowie Wlkp.
- 2007 – Nagroda POLUNIMY za najlepsze lalki na festiwalu „Lalka też człowiek” w spektaklu „Misterium Narodzenia” w Warszawie
- 2007 – Nagroda aktorska jury za wyrażenie teatru lalką w spektaklu „Misterium Narodzenia” na festiwalu „Lalka też człowiek” w Warszawie
- 2008 – Nagroda za spektakl „Prometeusz” na Gliwickich Spotkaniach Teatralnych
- 2008 – Wyróżnienie za spektakl „Genesis” na Festiwalu Teatrów Niezależnych w Ostrowie Wlkp.
- 2008 – Nagroda za wizję w spektaklu „Motyl” na Festiwalu „Lalka też Człowiek” w Warszawie
- 2008 – Wyróżnienie Młodych Krytyków za spektakl „Misterium Narodzenia” na MFTL w Bielsku-Białej
- 2009 – I Nagroda za spektakl „Misterium Narodzenia” na Międzynarodowym Festiwalu Lalkarzy Solistów w Łodzi
- 2010 – Nagroda za lalki do „Historii Jacka Odrowąża” na Tyskich Spotkaniach Teatralnych (realizacja grupy teatralnej POMOST)
- 2010 – Pierwsze miejsce w kategorii „Onemanshow” na międzynarodowym festiwalu Openstreet, Fermo, Włochy
- 2011 – Wyróżnienie honorowe na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu za scenografię do spektaklu „Janosik. Naprawdę prawdziwa historia.” (spektakl warszawskiego Teatru Lalka)
- 2012 – Odznaka Honorowa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, wręczona na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Lalkarskiej w Bielsku-Białej
- 2013 – Złota Plakietka Związku Artystów Scen Polskich, przyznana jako „wyraz najwyższego uznania dla talentu i osiągnięć artystycznych oraz na polu działań edukacji teatralnej”
- 2013 – Nagroda na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu za obiekty sceniczne w spektaklu „Mikrokosmos. Kompozycje.” (spektakl zrealizowany przez Białostocki Teatr Lalek i Podlaskie Stowarzyszenie Tańca)
Adam Walny jest czterokrotnym stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz stypendystą FPT.
Bibliografia
O Teatrze.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Adam Walny, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].