Adam Tadeusz Iwiński

Adam Tadeusz Iwiński

Adam Tadeusz Iwiński, znany również pod pseudonimami „Łodzia” i „Grzymała” (ur. 24 grudnia 1916 we Lwowie, zm. 11 października 1980 w Warszawie) był polskim oficerem, działaczem na rzecz lotnictwa i spadochroniarstwa, a także rzeczoznawcą.

Życiorys

Urodził się 24 grudnia 1916 roku we Lwowie, jako syn Antoniego i Olgi z d. Zofijewskiej. W 1936 roku ukończył Gimnazjum matematyczno-przyrodnicze im. Mikołaja Kopernika we Lwowie. W latach 1936–1937 uczęszczał do Szkoły Podchorążych Lotnictwa, a w 1937 roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.

Kształcił się także w Aeroklubie Lwowskim. W 1934 roku zakończył szkolenie samolotowe, a w 1936 roku ukończył szkolenie szybowcowe w Ustianowej, następnie brał udział w kursach I i II stopnia. W 1938 roku wykonał swój pierwszy skok ze spadochronem z samolotu RWD-8.

Po rozpoczęciu II wojny światowej wziął udział w kampanii wrześniowej 1939. Następnie był zaangażowany w działalność konspiracyjną. Pełnił funkcję oficera sztabu w organizacji „Wachlarz” w ramach Tajnej Armii Polskiej, a później Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Był zastępcą oficera broni oddziału IV A Komendy „Wachlarza” oraz oficerem sztabu „Kedyw”, używając pseudonimów „Łodzia” i „Grzymała”.

Jesienią 1944 roku zgłosił się do lotnictwa ludowego Wojska Polskiego. Od listopada 1944 roku w stopniu porucznika pełnił rolę starszego wykładowcy i instruktora służby spadochronowo-desantowej w Oficerskiej Zjednoczonej Szkole Lotniczej w Zamościu, a od wiosny 1945 roku w Wojskowej Szkole Pilotów w Dęblinie, gdzie krótko był Szefem Służby Spadochronowo-Desantowej. W okresie od jesieni 1945 do wiosny 1946 przeprowadził pierwszy kurs wojskowych instruktorów spadochronowo-desantowych.

W 1946 roku został oddelegowany do Dowództwa Lotnictwa Wojska Polskiego, a w tym samym roku przeszedł do Dyrekcji Naczelnej Ligi Lotniczej, gdzie zajmował się tworzeniem podstaw organizacyjnych dla sportu spadochronowego. W 1948 roku zorganizował pierwszy po II wojnie światowej kurs dla instruktorów tego sportu. Od 1948 do 1955 roku pracował poza lotnictwem, w latach 1948–1953 w Naczelnej Dyrekcji PDT, potem w wytwórni spadochronów w Legionowie oraz ponownie w Dyrekcji PDT, a także w przemyśle młynarskim i drzewnym.

W latach 1957–1960 pełnił funkcję kierownika Wydziału Spadochronowo-Balonowego Aeroklubu PRL, a od 1961 roku pracował w Samodzielnym Wydziale Bezpieczeństwa i Higieny Lotów, gdzie od 1971 roku był jego kierownikiem. Był również rzeczoznawcą Głównej Komisji Badań Wypadków Lotniczych. 31 marca 1974 roku przeszedł na emeryturę z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, jednak wciąż angażował się w prace komisji specjalistycznych oraz pełnił rolę sędziego sportowego. Napisał dwa podręczniki dotyczące spadochroniarstwa: Spadochron i wyszkolenie spadochronowe (1953) oraz Samodzielne szkolenie spadochronowe (1959), przetłumaczył na język polski trzy zagraniczne książki o tej tematyce oraz Kurs szkolenia lotniczego na UT-2. Dodatkowo pisał artykuły i był autorem scenariuszy filmowych.

Zmarł 11 października 1980 roku w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie. Był żonaty z Haliną z domu Adamską (urzędniczką bankową), a ich synem był Andrzej Iwiński (1946-2020, żeglarz).

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Walecznych
  • Krzyż Partyzancki
  • Odznaka „Zasłużony Działacz Lotnictwa Sportowego” nr 263 (1969)

Przypisy